ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΩΝ

Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ. Ιωάννη Σταμούλη

12 Νοέμβρη 1942, ξημερώματα, ο Πυροσβέστης Β΄ Τάξης Κωνσταντίνος Πούλιος μαζί με άλλους Πυροσβέστες, σπεύδει να κατασβήσει ένα φλεγόμενο κτίριο στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.

Η πυρκαγιά έχει πάρει διαστάσεις και στην προσπάθεια κατάσβεσης της, ο Πούλιος καταπλακώνεται από μέρος του κτιρίου που γκρεμίζεται. Ανασύρεται σοβαρά τραυματισμένος από συναδέλφους του, μεταφέρεται στο Νοσοκομείο και μετά από λίγο σβήνει, ξεκινώντας να θεμελιώνει με τη θυσία του, το ΗΡΩΟΝ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ.

Ο Κωνσταντίνος Πούλιος θα δώσει την σκυτάλη της θυσίας, στον αγώνα της προσφοράς και του καθήκοντος, σε δεκάδες άλλους συναδέλφους του Πυροσβεστικού Σώματος, που θα βάλουν το κορμί τους ασπίδα στην πολιτική προστασία της χώρας.

Απλοί Ήρωες της Καθημερινότητας, που θα δώσουν άλλη σημασία στο «καθήκον», που θα διδάξουν με την πολύτιμη προσφορά ζωής, ότι τούτη η χώρα επιζεί και στηρίζεται από «ευσυνείδητους λειτουργούς» που ζουν και εργάζονται στο λεπτό νήμα που χωρίζει την ζωή από την απώλειά της.

Όλη αυτή η τρομακτική θυσία από τους Έλληνες Πυροσβέστες, κατά την παρουσία του Πυροσβεστικού Σώματος στο δημόσιο βίο της χώρας, το καθιέρωσε σε έναν αξιόπιστο και αξιόμαχο δημόσιο φορέα που δίνει καθημερινά ένα δύσκολο αγώνα παλεύοντας με τα στοιχεία της φύσης και τις ακραίες εκφράσεις τους, την αστοχία των κατασκευών και των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων, καθώς και των εγκληματικών πολλές φορές πράξεων συνανθρώπων μας.

Σε αυτόν τον πόλεμο, πολλές φορές δυστυχώς η ασπίδα που θέτει το Πυροσβεστικό Σώμα, εμπεριέχει και τις ίδιες τις ζωές Πυροσβεστών που χάνουν τη ζωή τους κατά την ώρα της εκτέλεσης του καθήκοντος.

Αναδεικνυόμενοι στους «Ήρωες της Ειρήνης», στους «Ήρωες της προστασίας της χώρας και των πολιτών της. » Αυτούς τους "Ήρωες" δυστυχώς για πολλά χρόνια, η Πολιτεία δεν είχε προχωρήσει στην απότιση επισήμως του πρεπούμενου φόρου τιμής.

Χαρακτηριστικά το 2006 σε άρθρο μου στο περιοδικό της ΕΑΠΣ ¨"Πυροσβεστικό Γίγνεσθαι" είχα επισημάνει αυτήν την μέγιστη παράλειψη και πρότεινα τότε την καθιέρωση Ημέρας επίσημου εορτασμού των Πεσόντων Πυροσβεστών. Ειδικότερα πρότεινα τότε ως ημερομηνία την 12η Νοεμβρίου, ημέρα θυσίας του Δοκίμου Πυροσβέστη Β΄ Τάξης Κων/νου Πούλιου, (το 1942 κατά τη διάρκεια κατάσβεσης αστικής πυρκαγιάς), πρώτου συναδέλφου που έπεσε στο καθήκον, σύμφωνα με την επίσημη ιστορία του Πυροσβεστικού Σώματος.

Η πρόταση εισακούστηκε και έστω μετά από τόσες δεκάδες χρόνια από την ίδρυση του Π.Σ., με το άρθρο 22 του Ν.3511/2006 καθιερώνεται η 12η Νοεμβρίου ως μέρα μνήμης πεσόντων Πυροσβεστών.

Σε αυτούς τους συναδέλφους που έπεσαν στο καθήκον είναι αφιερωμένο αυτό το μικρό βιβλιαράκι.

Ιωάννης Σταμούλης

Νοέμβριος 2025

ΠΑΤΕΙΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

Ο Πυροσβέστης..μετά τη συντσξιοδότηση

 «Μας μαθαίνουν πώς να μπαίνουμε στη φωτιά, αλλά όχι πώς να βγαίνουμε από την υπηρεσία.»

Του ε.α. Αντιστράτηγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Το πυροσβεστικό επάγγελμα είναι δύσκολο και παράλληλα συναρπαστικό. Ο Πυροσβέστης από τη πρώτη μέρα της ανάληψης υπηρεσίας, δεν ξεκινά απλά μια απασχόληση, μπαίνει σε μια οικογένεια, σε μια καινούργια παράλληλη ζωή, ή οποία θα κρατήσει, θεού βοηθούντος και ασφαλιστικού επιτρέποντος, τρείς έως και τέσσερις και κάτι δεκαετίες. Όταν όμως έρχεται η ώρα της αποχώρησης, ο πυροσβεστικός υπάλληλος βρίσκεται αντιμέτωπος με μια από τις πιο δύσκολες μεταβάσεις της ζωής τους: τη συνταξιοδότηση.

Από τη μια περατώνει έναν βαρύ εργασιακό κύκλο, απίστευτης έντασης, κινδύνου, διοικητικών και πολλές φορές δικαστικών επιπλοκών, απαλλάσσεται από ένα διαρκές στρες, και μια κόπωση που πολλές φορές τον φθάνει στην εξουθένωση.

Από την άλλη, μέσα σε λίγες ώρες από την κατάσταση της απόλυτης έντασης περνά στην απόλυτη «νηνεμία». Από τη μια στιγμή στην άλλη, περνά από το απόλυτο της δράσης στο απόλυτο της ησυχίας της αφυπηρέτησης.

Και ενώ η μετάβαση στον απομαχικό βίο σηματοδοτεί την παύση της σωματικής καταπόνησης, ψυχολογικής πίεσης, παράλληλα σηματοδοτεί και την απώλεια ταυτότητας και ρόλου.

Για το θέμα, μελέτες στην πατρίδα μας, δεν υπάρχουν, οπότε χρησιδανειζόματε από το εξωτερικό. Τα στοιχεία τα παίρνουμε από μια μελέτη του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας, μια έρευνα της Ψυχολογικής Εταιρείας του Μέριλαντ των ΗΠΑ, καθώς και μια έρευνα του εκπαιδευτικού οργανισμού των δημόσιων συνταξιοδοτικών ταμείων του Ιλινόις των ΗΠΑ.

Σε πολλές μαρτυρίες συνταξιούχων πυροσβεστών, αναδεικνύεται η αίσθηση της απογοήτευσης κατά την έξοδο από την υπηρεσία. Ένας από αυτούς περιέγραψε τη μέρα της αποχώρησής του ως εξής:

«Περίμενα κάτι πιο προσωπικό. Ένα αντίο, μια αναγνώριση, έστω δέκα λεπτά κουβέντας με συναδέλφους. Αντί γι’ αυτό, πήγα σε ένα γραφείο, υπέγραψα με μια υπάλληλο που δεν με ήξερε, μου έδωσε έναν φάκελο, κι αυτό ήταν. Ένιωσα ότι όλη η πορεία μου έκλεισε με έναν ψυχρό, τυπικό τρόπο.»

Πολλοί πυροσβέστες δεν φτάνουν καν στην κανονική ηλικία συνταξιοδότησης. Η σκληρή φύση της δουλειάς οδηγεί αρκετούς σε πρόωρη ιατρική συνταξιοδότηση. Οι τραυματισμοί, τα μυοσκελετικά προβλήματα, αλλά και η χρόνια έκθεση σε τοξικές ουσίες αυξάνουν σημαντικά τους κινδύνους για προβλήματα υγείας.

Επιπλέον, η ψυχική υγεία αποτελεί μια ιδιαίτερη πρόκληση. Το μετατραυματικό στρες (PTSD), η κατάθλιψη και το άγχος εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα στους πυροσβέστες, ακόμη και μετά την αποχώρηση. Οι έρευνες δείχνουν ότι η απότομη διακοπή του ρυθμού εργασίας και της καθημερινής δράσης μπορεί να οδηγήσει σε αίσθημα κενού και απομόνωσης.

Σύμφωνα με τις μελέτες, το ζήτημα της οικονομικής προετοιμασίας για τη σύνταξη αποτελεί κυρίαρχη ανησυχία. Οι περισσότεροι συνταξιούχοι δηλώνουν ότι οι διαθέσιμες πληροφορίες είναι περιορισμένες, δύσκολες στην κατανόηση και συχνά απρόσιτες για όσους υπηρετούν σε απομακρυσμένες περιοχές.

Πολλοί ανέφεραν ότι τα υπάρχοντα σεμινάρια συνταξιοδότησης είναι υπερβολικά τεχνικά, με γλώσσα δυσνόητη. «Ήταν σαν να άκουγα μια ξένη γλώσσα», είπε χαρακτηριστικά ένας συνταξιούχος για ένα σεμινάριο ασφαλιστικού ταμείου.

Οι έρευνες προτείνουν πιο προσιτές και εξατομικευμένες λύσεις, όπως διαδικτυακά σεμινάρια, απλουστευμένα εγχειρίδια και πρόσβαση σε πιστοποιημένους οικονομικούς συμβούλους. Η οικονομική ασφάλεια αποτελεί βασικό θεμέλιο για μια ήρεμη συνταξιοδότηση.

Ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η εφαρμογή τακτικών σωματικών και ψυχικών ελέγχων για όσους πλησιάζουν στη συνταξιοδότηση. Ένα συντριπτικό ποσοστό πυροσβεστών βρήκε πολύ χρήσιμη την ιδέα της καθιέρωσης ελέγχων υγείας πριν την αποχώρηση.

«Ο τελευταίος συνάδελφος που αποχαιρέτησα, έζησε μόνο δύο χρόνια μετά τη σύνταξη. Αν είχε γίνει ένας έλεγχος, ίσως να είχε εντοπιστεί κάτι έγκαιρα», είπε χαρακτηριστικά ένας συμμετέχων σε έρευνα.

Η πρόληψη δεν είναι μόνο θέμα ατομικής υγείας. Η συλλογή δεδομένων από τέτοιους ελέγχους θα μπορούσε να βοηθήσει τον οργανισμό να κατανοήσει καλύτερα τα μοτίβα και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι πυροσβέστες, ώστε να σχεδιαστούν πιο στοχευμένα προγράμματα υποστήριξης.

Η αποχώρηση από την υπηρεσία συχνά οδηγεί σε αίσθημα απομόνωσης. Οι πυροσβέστες χάνουν την καθημερινή επαφή με τους συναδέλφους τους, το αίσθημα ομάδας, αλλά και τον σκοπό που έδινε νόημα στη ζωή τους. Γι’ αυτό πολλές μελέτες υπογραμμίζουν την ανάγκη δημιουργίας δικτύων υποστήριξης:

Ομάδες συναδέλφων (peer support groups), όπου οι συνταξιούχοι μπορούν να μοιραστούν εμπειρίες.

Προγράμματα μέντορινγκ, όπου συνταξιούχοι βοηθούν νεότερους συναδέλφους.

Συμβουλευτικές υπηρεσίες, με εστίαση στην ψυχική υγεία και την προσαρμογή.

Η διατήρηση της σύνδεσης με την πυροσβεστική οικογένεια βοηθάει στην ομαλή προσαρμογή.

Μια ενδιαφέρουσα πρόταση που αναδείχθηκε στις μελέτες είναι η «σταδιακή συνταξιοδότηση». Οι πυροσβέστες θα μπορούσαν να αποχωρούν σταδιακά από τα επιχειρησιακά καθήκοντα, αναλαμβάνοντας διοικητικούς ή εκπαιδευτικούς ρόλους. Με αυτόν τον τρόπο, παραμένουν ενεργοί, μεταφέρουν την εμπειρία τους και προσαρμόζονται πιο ομαλά στη νέα τους πραγματικότητα.

Οι ίδιες οι μαρτυρίες είναι αποκαλυπτικές:

«Αν δεν υπήρχε η δουλειά, δεν ξέρω ποιος θα ήμουν. Τώρα που έφυγα, ψάχνω ξανά τον εαυτό μου.»

«Μας μαθαίνουν πώς να μπαίνουμε στη φωτιά, αλλά όχι πώς να βγαίνουμε από την υπηρεσία.»

Αυτές οι φράσεις συμπυκνώνουν το βίωμα της μετάβασης: την ανάγκη για καθοδήγηση, αναγνώριση και στήριξη.

Στην σχετική έρευνα για την αξιολόγηση της ψυχολογικής λειτουργίας των συνταξιούχων πυροσβεστών που συνέταξε η Αμερικάνικη Ψυχολογική Εταιρεία του Ιλινόις, μελετήθηκε ένα δείγμα 315 συνταξιούχων.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι πυροσβέστες υποφέρουν από συμπτώματα ψυχικής υγείας που σχετίζονται με ψυχολογικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και η διαταραχή μετατραυματικού στρες, σε υψηλότερα ποσοστά από τους αντίστοιχους πυροσβέστες στον γενικό πληθυσμό.

Επιπλέον, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι παράγοντες όπως η ηλικία, η διάρκεια της ενεργού υπηρεσίας και η διάρκεια της συνταξιοδότησης, συσχετίζονται σημαντικά με τη συνολική ψυχολογική λειτουργία.

Τέλος, τα αποτελέσματα υπέδειξαν ότι η σαφήνεια της αυτοαντίληψης μεσολαβεί και μετριάζει τη συσχέτιση μεταξύ της συνολικής ψυχολογικής λειτουργίας και προσωπικών παραγόντων, όπως τα καθημερινά επίπεδα πόνου, τα συναισθήματα οικονομικής σταθερότητας και η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή υγειονομική περίθαλψη.

Προφανώς ένας από τους παράγοντες ψυχολογικής ανάκαμψης, ειδικά των νέων συνταξιούχων είναι η εκ νέου απασχόληση.

Η έρευνα του Οργανισμού των Δημόσιων Συνταξιοδοτικών Ταμείων του Ιλινόις δείχνει ότι η πλειοψηφία των επαγγελματιών πυρόσβεσης και αστυνομικών στο Ιλινόις συνεχίζουν να εργάζονται σε μια ποικιλία επαγγελμάτων μετά τη συνταξιοδότησή τους. Η έρευνα που διεξήχθη κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα του 2020, μέτρησε πόσοι από αυτούς εργάζονται μετά τη συνταξιοδότησή τους, τα είδη των εργασιών που αναλαμβάνουν και το πόσο ικανοποιημένοι είναι με την εργασία τους μετά τη συνταξιοδότηση.

Συνολικά 252 συνταξιούχοι πυροσβέστες συμμετείχαν στην έρευνα, η οποία έδειξε ότι το 74% των συνταξιούχων πυροσβεστών συνέχισαν να εργάζονται ή άρχισαν να εργάζονται ξανά μετά τη συνταξιοδότηση. Οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες στην έρευνα ανέφεραν ότι έχουν λάβει ειδικές εκπαιδεύσεις και εμπειρίες στην πυροσβεστική σταδιοδρομία τους, οι οποίες τους βοήθησαν να επιτύχουν στην μετά τη συνταξιοδότησή τους σταδιοδρομία.

Η συντριπτική πλειοψηφία όσων συμμετείχαν στην έρευνα θεώρησαν την μετά τη συνταξιοδότησή τους σταδιοδρομία τους επιτυχημένη τόσο οικονομικά όσο και από άποψη προσωπικής ολοκλήρωσης.

Η μετάβαση από την ενεργό υπηρεσία στη συνταξιοδότηση για τους πυροσβέστες είναι μια σύνθετη διαδικασία, που επηρεάζει όχι μόνο την οικονομική τους ασφάλεια, αλλά και την ψυχική τους ισορροπία, την κοινωνική τους ζωή και την αίσθηση του εαυτού τους.

Επίλογος

Ενας συνταξιούχος Πυροσβέστης που συμμετείχε στην έρευνα του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας χαρακτηριστικά δήλωσε απευθυνόμενος στους εν ενεργεία συναδέλφους:

«Ακόμα και μόνο ένα τηλεφώνημα για να δουν πώς τα πας, ή περνάω από εκεί, να έρθω για έναν καφέ. Αυτό θα είχε μεγάλη αξία, είμαι σίγουρος. Δηλαδή το άλλο όφελος θα ήταν ότι αν πας για έναν καφέ, μπορείς να αντιληφθείς πώς τα πάνε οι συνταξιούχοι στην πραγματικότητα και μπορεί να δεις πράγματα στον νέο τρόπο ζωής τους που οι ίδιοι δεν έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει».

Η συνταξιοδότηση δεν πρέπει να είναι μια ψυχρή έξοδος, αλλά μια νέα αρχή, με στήριξη, αναγνώριση και προοπτική.

 Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο 28ο τεύχος της εφημερίδας της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Π.Σ. 

Η Εκπαίδευση των μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε ζητήματα πολιτικής προστασίας

 

 Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Περισσότερο από κάθε άλλη εποχή, τα θέματα Πολιτικής Προστασίας αναδεικνύονται όχι απλώς ως επίκαιρα αλλά ως ταυτοποιημένα με τις σύγχρονες κοινωνίες.

 Οι πυρκαγιές, οι φυσικές καταστροφές και τα τροχαία δυστυχήματα, σε συνδυασμό και με την κλιματική αλλαγή, έχουν διαμορφώσει «κοινωνίες κρίσεων».

Το νέο περιβάλλον διαβίωσης απαιτεί τρόπους προσαρμογής, ώστε αφενός να υπάρξει διαχείριση των ποικίλων και πολλαπλών κρίσεων και αφετέρου να προστατευθεί η ανθρώπινη ζωή και να διασωθεί η ανθρώπινη κληρονομιά. 

Η εκπαίδευση θεωρείται πυλώνας διασφάλισης της πρόληψης, της ασφάλειας και της διαχείρισης των θεμάτων που άπτονται του πεδίου της Πολιτικής Προστασίας.

Ιδιαίτερα, εξάλλου, η εκπαίδευση των νέων ανθρώπων, των μαθητών και μαθητριών της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, των μελλοντικών πολιτών που θα κληθούν να αναλάβουν δράση και να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην κοινωνία του μέλλοντος, είναι κομβικό πεδίο αναφοράς και διαμόρφωσης των νέων συνθηκών της ανθρώπινης ζωής, οι οποίες έχουν ήδη αναδυθεί.

Το συγκεκριμένο πόνημα, βασίστηκε στην μεταπτυχιακή μου εργασία, όπου προσπάθησα να μελετήσω τον βέλτιστο τρόπο για να γίνει αυτή η εκπαίδευση στο σχολικό περιβάλλον.

Το βιβλίο είναι ελεύθερο, πατώντας εδώ

9-10-2003 ΟΤΑΝ Η ΚΡΑΤΙΚΗ ΒΙΑ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΡΑΦΗΚΕ ΣΤΟΥΣ ΕΝΣΤΟΛΟΥΣ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΕΣ-ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥΣ-ΛΙΜΕΝΙΚΟΥΣ

 

Πίσω στο χρόνο, πάνω δύο δεκαετίες, το συνδικαλιστικό κίνημα των ένστολων στα Σώματα Ασφαλείας, δίνει έναν από τους σημαντικούς αγώνες του, προσπαθώντας να πείσει την τότε κυβέρνηση Σημίτη για το αυτονόητο, την αναγνώριση του επαγγέλματος ως επικίνδυνου και ανθυγιεινού.

Μετά από μια ένστολη μαζική συγκέντρωση  των ένστολων πυροσβεστών, αστυνομικών και λιμενικών το απόγευμα της 8ης Οκτωβρίου του 2003 στα Προπύλαια ακολουθεί  πορεία προς το Υπουργείο Οικονομικών στο Σύνταγμα.

Τα Προεδρεία των Σωματείων αποφασίζουν  να παραμείνουν έξω από το Υπουργείο  όλη τη νύχτα  μέχρι να συναντηθούν με τους κυβερνητικούς ιθύνοντες. 

Η κυβέρνηση, θέλοντας να καμφθεί το φρόνημα των ένστολων που είχαν διαμορφώσει όλο τον προηγούμενο διάστημα,  μια  συνεχή και δυναμική συνδικαλιστική δράση, εκδίδει μια ιδιαίτερα «δημοκρατική» αστυνομική διάταξη  για να διαλύσει  της συγκέντρωση  και  τα ξημερώματα της 9^ης Οκτωβρίου,  με  βία και χημικά  χτυπάει τους ειρηνικά διαμαρτυρόμενους ένστολους στην είσοδο του υπουργικού κτιρίου και  τους καταδιώκει στους δρόμους της Αθήνας. Η  πολιτική επιλογή της τότε κυβέρνησης συναντάει την γενικευμένη κατακραυγή των πολιτικών δυνάμεων και της κοινωνίας. Το συνδικαλιστικό κίνημα δυνάμωσε  και συνέχισε τον αγώνα του το επόμενο διάστημα.

Τελευταία πράξη της τότε κυβέρνησης Σημίτη, της  οποίας το κόμμα  ηττήθηκε στις εκλογές τον επόμενο χρόνο, ήταν να επιβάλλει στις ηγεσίες των Σ.Α. τη διενέργεια Ε.Δ.Ε για τις τυχόν ευθύνες των συνδικαλιστών, που δέχθηκαν την βία και τα χημικά…..

Η μέρα πραγματικά είναι ένας σταθμός στην πορεία του ένστολου συνδικαλισμού. Έδειξε ότι οι κυβερνήσεις τρέμουν την αγωνιστική διάθεση και το φρόνημα του ένστολου εργαζόμενου. Έδειξε επίσης ότι για την εξουσία δεν υπάρχουν ιδιαίτερες δημοκρατικές ευαισθησίες όταν αισθάνεται  ενοχλητική την διεκδίκηση των εργαζομένων. Τέλος έδειξε ότι η κρατική αυθαιρεσία ενυπάρχει ακόμα στην σύγχρονη Ελληνική Δημοκρατία.

Τότε τον Οκτώβριο του 2003,για πρώτη φορά, οι ένστολοι πολίτες της χώρας μας νιώσαμε το «χάλκεον χέρι της κρατικής βίας» και νιώσαμε την αντιδημοκρατική   επιλογή, του «χτυπήματος της ελεύθερης συνδικαλιστικής έκφρασης» μας και δράσης.

Όπως έγραφα στο βιβλιαράκι που το 2013, εκδόθηκε από την ΕΑΠΣ για τα γεγονότα, ήταν η αρχή της καταστολής απέναντι στον ένστολο συνδικαλισμό και αυτό θα συνεχιζόταν.

Στον πρόλογο εκείνης της έκδοσης του 2013  σημείωνα:

«Δέκα  χρόνια μετά στην Ελλάδα του Μνημονίου, η κρατική αυθαιρεσία και καταστολή συνεχίζει  να επιζεί και να αποτελεί το διαχρονικό όπλο επιβολής. Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρσι,  λίγες μέρες  πριν την επέτειο των γεγονότων, έξω από τον Εθνικό κήπο, οι δυνάμεις καταστολής έριξαν χημικά σε ολιγομελή αντιπροσωπεία  των Προεδρείων των σωματείων αστυνομικών-πυροσβεστών-λιμενικών, που είχαν σκοπό να επιδώσουν ψήφισμα στο πρωθυπουργικό γραφείο διαμαρτυρόμενοι για το νέο σχεδιαζόμενο σφαγιασμό του πενιχρού εισοδήματος τους…. Και πάλι διατάχθηκε Ε.Δ.Ε. εναντίον συνδικαλιστικής δράσης. Και πάλι, κατά τραγική ειρωνεία, την επέτειο εκείνης της μαύρης ημέρας, εκδόθηκε αστυνομική απαγόρευση συναθροίσεων ενόψει της επίσκεψης της  γερμανίδας καγκελαρίου.»

Με εκείνη την αρχική έκδοση και με την τωρινή, ανασύρω από την ιστορική  μνήμη και, τα στοιχεία και τα ντοκουμέντα, της σκοτεινής εκείνης στιγμής για τον δημόσιο βίο της πατρίδας μας.

Τα γεγονότα τα έζησα από κοντά με την ιδιότητα τότε του  Γενικόύ Γραμματέα  του Δ.Σ. της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος και σήμερα με την πολυτέλεια  τόσο της χρονικής απόστασης, όσο και της αφυπηρέτησής μου από τις τάξεις του Πυροσβεστικού Σώματος, μπορώ να ξαναδιαβάσω τα γεγονότα της περιόδου, και να τα ξαναμοιραστώ με τους νέους συνάδελφους, που οι περισσότεροι δεν τα γνωρίζουν. Πέρα από ένα ιστορικό σημείο στην ζωή των συνδικαλισμού των ενστόλων, αποτελεί και μια παρακαταθήκη που δείχνει ότι μπορεί οι καιροί να αλλάζουν, αλλά χωρίς αγωνιστική φρόνηση και συνδικαλιστική διεκδίκηση λίγα κερδίζονται και πολλά μπορεί να χαθούν.

Τα γεγονότα εκείνης της σκοτεινής νύχτας του Οκτώβρη του 2003 έδειξε ότι δεν υπάρχουν «χαϊδεμένοι» εργαζόμενοι από την εξουσία-εργοδοσία. ¨Όταν η φωνή είναι ενοχλητική, απλά χτυπιέται…

Και αυτή η έκδοση είναι αφιερωμένη στους συναδέλφου συνδικαλιστές που βρεθήκαμε τότε δίπλα-δίπλα, σε κάτι πρωτόγνωρο για την ιστορία του συνδικαλισμού στα Σώματα Ασφαλείας.

Το βιβλίο είναι ελεύθερο στο σύνδεσμο

Σχεδιάζοντας για την ασφάλεια και την πολιτική προστασία

Του ε.α.Αντιστρατήγου Γιάννη Σταμούλη

Προφητικά ίσως αρκετά χρόνια πριν το κτύπημα της 11/9 στους Δίδυμους Πύργους, ένας από τους σημαντικούς κοινωνιολόγους ο Ulrich Beck διατυπώνει, το 1986, την θεωρία του για την «Κοινωνία του Ρίσκου»

Σύμφωνα με αυτή, υποστηρίζεται ότι ζούμε σε μια κοινωνία όπου οι σύγχρονοι κίνδυνοι είναι παγκόσμιοι, απρόβλεπτοι και κατασκευασμένοι από τον ίδιο τον άνθρωπο.

Παραδοσιακά οι κοινωνίες αντιμετώπιζαν φυσικούς κινδύνους (σεισμοί, πλημμύρες). Σήμερα όμως, οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι προκύπτουν από την τεχνολογία, τη βιομηχανία, τα χημικά, την πυρηνική ενέργεια και την κλιματική αλλαγή.

Οι κίνδυνοι αυτοί δεν γνωρίζουν σύνορα· μια πυρηνική διαρροή ή η υπερθέρμανση του πλανήτη επηρεάζουν την ανθρωπότητα συνολικά.

Ίσως το καλύτερο δίδαγμα από την τραγωδία της 9/11 είναι η  διαμόρφωση μιας νέας αντίληψης για τον σχεδιασμό των συστημάτων ασφάλειας και πολιτικής προστασίας. Μια  που να υπερβαίνει  την  λογική της κλασικής πρόβλεψης και του ελέγχου, και να στρέφεται σε πιο ευέλικτες, προσαρμοστικές και διεθνώς συνεργατικές δομές.

Σχεδιάζουμε χωρίς  την επανάπαυση των σημερινών  μοντέλων πρόβλεψης, ενσωματώνοντας παραμέτρους συνθηκών αβεβαιότητας.

Εισάγουμε στην ανθεκτικότητα των συστημάτων και την παράμετρο της αντι-ευθραστικότητας, όπου μετά από την διαχείριση μιας κρίσης , αυτά γίνονται ισχυρότερα και ανθεκτικότερα, ενσωματώνοντας τις νέες πληροφορίες.

Λαμβάνουμε υπόψη ότι   η αβεβαιότητα δεν είναι εξαίρεση, αλλά κανονικότητα τις σύγχρονες κοινωνίες.

Καθιστούμε ενήμερη την κοινωνία για τις πραγματικές δυνατότητες των μηχανισμών ασφαλείας-πυρασφαλείας-πολιτικής προστασίας. Δεν μπορεί να παρέχεται μια διαβεβαίωση για την πλήρη εξάλειψη των κινδύνων, αλλά ότι οι διατιθέμενοι πόροι και μέσα θα χρησιμοποιηθούν με τον βέλτιστο τρόπο για την μείωση και  καλύτερη διαχείρηση των συνεπειών μιας καταστροφής.

Χτίζουμε  θεσμούς που προάγουν την εμπιστοσύνη, την προσαρμοστικότητα και τη συλλογική δράση.

Προετοιμάζουμε πολίτες για να ζουν χωρίς την ψευδαίσθηση της απόλυτης ασφάλειας, αλλά όσο το δυνατόν καλύτερα εκπαιδευμένους να επιζούν σε ένα περιβάλλον διακινδύνευσης.

 Το  βιβλίο είναι ελεύθερο στο σύνδεσμο 

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΤΡΑΓΙΚΗΣ 11 / 9 ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ -ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Ασύμμετρες Απειλές και το έγκλημα του εμπρησμού

Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ.  Γιάννη Σταμούλη

                                  

Σε δύο εκδόσεις στα αγγλικά και στα γαλλικά, κυκλοφορεί στην AMAZON, σε ψηφιακή έκδοση, το νέο συνοπτικό βιβλιαράκι μου - μια μικρή προσέγγιση για το φλέγον ζήτημα των ασύμμετρων απειλών και του εγκλήματος του εμπρησμού.'

Σχεδόν πριν από τρεις δεκαετίες, στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, μία από τις πιο καταστροφικές τρομοκρατικές επιθέσεις στη σύγχρονη ιστορία έλαβε χώρα στο συμβολικό επίκεντρο της ανάπτυξης, της ασφάλειας και της ευημερίας - την καρδιά του δυτικού πολιτισμού - στη Νέα Υόρκη.

Η βίαιη και άκρως συμβολική επίθεση στόχευε τους Δίδυμους Πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου, τον εμβληματικό πυρήνα του αστικού τοπίου του Μανχάταν.

Αυτό το καταστροφικό γεγονός έφερε στο προσκήνιο μια νέα και εμβληματική έννοια: αυτή των ασύμμετρων απειλών.

Οι απειλές αυτές συμπληρώνουν πλέον τα υφιστάμενα τρωτά σημεία στο πλαίσιο ασφάλειας των σύγχρονων κοινωνιών.

Υπό το πρίσμα αυτών, εξετάζεται και το τρομακτικό φαινόμενο των εμπρησμών που πλήττουν ιδιαίτερα την πατρίδα μας.

Η αγγλική έκδοση

Η γαλλική έκδοση

 

Οι εμπρηστές στην Πορτογαλία

 Του ε.α. Αντιστράτηγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Δορυφορικό Οργανισμό για τις Πυρκαγιές (EFFIS), μέχρι και τα μέσα Αυγούστου, στην Πορτογαλία έχουν καεί 2.610.000 στρέμματα, έκταση διπλάσια από την περσινή για το ίδιο διάστημα, θέτοντας τη χρονιά σε μια από τις χειρότερες από άποψη δασικών πυρκαγιών τα τελευταία χρόνια.

Επίσης θα πρέπει να σημειωθεί ότι ενώ ο αριθμός των εκδηλωθέντων πυρκαγιών είναι σχετικά χαμηλός (3.370 μέχρι τα μέσα Ιουλίου), οι καμένες εκτάσεις, είναι σε αριθμούς από τις υψηλότερες στην τελευταία δεκαετία (5η).

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πυρκαγιές σε τρεις περιοχές (Évora, Beja και Viana do Castelo) κάηκε το 56% της συνολικής καμένης έκτασης της χώρας.

Επίσης το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίας στα Βόρεια (Viana do Castelo, Braga, Vila Real και Porto), όπου σημειώθηκαν το 53% των πυρκαγιών και κάηκε το 72 % της καμένης έκτασης της χώρας.

Στις αιτίες του, το 24% αποδίδεται σε εμπρησμό, το 13% σε εκτεταμένες καύσεις αγροτικών υπολειμμάτων και το 11% σε καύσεις γενικότερα.

Η Πορτογαλία έχει αυτή ένα βαρύ ιστορικό στις δασικές πυρκαγιές.

Το 2017 σε μία από τις πιο φονικές πυρκαγιές έχασαν τη ζωή τους 66 άνθρωποι, ενώ το 2024 έχασαν τη ζωή τους 9 άνθρωποι, μεταξύ αυτών και 3 Πυροσβέστες.

Εκείνη τη χρονιά είχαν γίνει αρκετές συλλήψεις για εμπρησμούς με τον Πρωθυπουργό Λουίς Μοντενέγκρο, να μιλά για εμπρησμούς , που «διαπράττονται στο όνομα συγκεκριμένων συμφερόντων», υποσχόμενος σκληρή «καταστολή» των εμπρησμών.

Στο ίδιο μήκος, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Lusofona , ειδικός σε θέματα Πολιτικής Προστασίας, Σαλβαντόρ Πίνιο Φερέιρα ντε Αλμέιδα, τόνιζε, ότι υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις εγκληματικής ενέργειας, διότι πολλές από τις πυρκαγιές «ξεκίνησαν τη νύχτα και είναι πολύ παράξενο να βλέπουμε τόσες πολλές εστίες και τόσο διάσπαρτες». Διαπίστωση που συμπλήρωσε ο ερευνητής και εγκληματολόγος, Αντρέ Ινάσιο, δήλωσε ότι οι εμπρησμοί επιδεινώνουν «μια κλιματική κατάσταση», η οποία συνδυάζει ξηρασία στα δάση και πολύ ισχυρούς ανέμους. «Οι νέες πυρκαγιές που ξεκίνησαν τα ξημερώματα δεν ξεκίνησαν από μόνες τους», είπε, κάνοντας λόγο για πιθανά οικονομικά συμφέροντα, όπως η αγορά καμένων ξύλων ή γης σε χαμηλότερες τιμές.

Στις φετινές πυρκαγιές, χαρακτηριστικές είναι δύο περιπτώσεις εμπρηστών, μία το τον Ιούνιο, όπου ένας 61χρονος συνελήφθη στην περιοχή Τοντέλα κατηγορούμενος για πρόκληση πυρκαγιάς σε δάσος ευκαλύπτων με φλόγιστρο και μία τον Αύγουστο, όπου ένας 14χρονος από τη Βόρεια Πορτογαλία παραδέχτηκε ότι προκάλεσε πολλές δασικές πυρκαγιές χρησιμοποιώντας σπίρτα ενώ επέβαινε σε πατίνι. Το κίνητρο του φάνηκε να σχετίζεται με έντονη απογοήτευση λόγω σχολικών δυσκολιών και κοινωνικών προβλημάτων.

Η Πορτογαλική Δικαστική Αστυνομία, εδώ και χρόνια διατηρεί μια λίστα με τους εμπρηστές της χώρας, σκιαγραφώντας το προφίλ τους. Σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας, προκαλούν περισσότερο από το 95% των δασικών πυρκαγιών στην Πορτογαλία.

Όσοι βρίσκονται στη λίστα έχουν διαγνωστεί με μια πάθηση που σημαίνει ότι δεν μπορούν να αντισταθούν στην παρόρμηση να ανάψουν πυρκαγιές, ένα προφίλ που μελετήθηκε από τους εγκληματολογικούς ψυχολόγους Cristina Soeiro και Raquel Guerra από το τμήμα ψυχολογίας της σχολής εκπαίδευσης Polícia Judiciária.

Σύμφωνα με την ανάλυσή τους, το 92% των μελών της ομάδας είναι διαζευγμένοι ή ελεύθεροι άνδρες με μικρή εκπαίδευση. Περισσότεροι από τους μισούς έχουν ελάχιστη ή καθόλου εκπαίδευση και το ένα πέμπτο είναι αναλφάβητοι. Το ένα τρίτο είναι άνεργοι, ζουν σε αγροτικές περιοχές της χώρας και ανήκουν σε χαμηλό κοινωνικό στρώμα. Το 73% έχει ήδη ποινικό μητρώο και πάσχει από κάποιο είδος ψυχικής πάθησης. Το 39% είναι αλκοολικοί και το 17,4% παρουσιάζει σημάδια ψύχωσης.

Προκαλούν πυρκαγιές ενώ βρίσκονται υπό την επήρεια αλκοόλ, ή είναι επηρεασμένοι από κατάθλιψη ή από δύσκολη ψυχική κατάσταση..

Περισσότεροι από 100 εμπρηστές που συνελήφθησαν το 2017, το προφιλ τους ταίριαζε με το προφίλ που έχει δημιουργήσει η αστυνομία, με πολλούς μεθυσμένους κατά τη στιγμή της σύλληψής τους. Οι αστυνομικές αρχές δήλωσαν ότι πολλοί από τους κατηγορούμενους προκάλεσαν πυρκαγιές «για να δημιουργήσουν βοσκότοπους στο δάσος», αλλά γενικά οι λόγοι παραμένουν κλειδωμένοι μέσα στα κεφάλια των ανθρώπων.

Με τις πιο πρόσφατες επικαιροποιημένες μελέτες του προφίλ του εμπρηστή, διαφαίνονται κάποιες αλλαγές, Στο προφίλ του μέχρι σήμερα τυπικού εμπρηστή προστίθενται άλλοι δύο τύποι, ο εκδικητικός, που στα κίνητρά του μπορεί να είναι μια «αστεία» μορφή εκδίκησης, (ακόμα και διαφωνίες για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) και ο «επαγγελματίας» ο οποίος είναι χωρίς κοινωνικές αποκλίσεις, και με τις τεχνικές του γνώσεις προκαλεί ιδιαίτερα επικίνδυνους εμπρησμούς και με δυσκολίες ανεύρεσης του.

Στην πλέον πρόσφατη μελέτη εγκληματολογικής ψυχολόγου Cristina Soeiro σημειώνεται ότι η πλειοψηφία των εμπρηστών είναι άνδρες, υποκινούμενοι από θυμό, εκδίκηση ή οικογενειακά ζητήματα. Επιπλέον, το 61% των εμπρηστών αγροτικών περιοχών που μελετήθηκαν παρουσιάζουν προβλήματα ψυχικής υγείας και αλκοολισμό.

Η Πορτογαλία μετά τη φονική πυρκαγιά του 2017 κάνει σοβαρές προσπάθειες να αυξήσει τα αποτελέσματα της διερεύνησης των πυρκαγιών με στόχο να μειώσει τα ανεξερεύνητα περιστατικά.

Πηγές

https://algarvedailynews.com

https://www.portugalresident.com

https://www.kathimerini.gr

https://www.portugalpulse.com

Στην χώρα (μας) που ευδοκιμεί ανέκαθεν το έγκλημα του εμπρησμού

 

Του ε.α Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Ιούνιος του 1961, πάνω από μισό αιώνα, ο  δημοσιογράφος Γ. Σπορίδης σε άρθρο του στην εφημερίδα "Ταχυδρόμο" περιγράφει με σκληρό και σκωπτικό τρόπο, την καταστροφή που συντελείται με τις πυρκαγιές των δασών και τους εμπρησμούς. Αν δεν υπήρχε η ημερομηνία θα μπορούσε να δημοσιευτεί αυτολεξεί σήμερα και να περιγράφει ακριβέστερα την ζοφερή πραγματικότητα:

"Λοιπόν δε μας χρειάζονται τα δάση! Πολλά φαίνεται έχουμε, πυκνότατα, καιρός να τα ξεκάνουμε, να ησυχάσουμε! Ας προελάσουν κατόπιν τούτου, τα τσεκούρια, ας προελάσουν οι αξίνες, και η φωτιά να τελειώσουμε μια ώρα αρχύτερα. Τα δάση: Ξύλα, κούτσουρα και ξυλοκάρβουνα...Ελάχιστο το πράσινο στον τόπο μας, το έφαγαν, το καμίνι, η αξίνα, ο εμπρηστής...Ελάχιστα τα δάση μας, φαλακρά τα βουνά μας, οι λόφοι τα υψώματα, Γιατί λοιπόν να μην ξεκάνουμε και ότι απέμεινε; Μόνο ο Ιμπραήμ στα 27 να έχει τη δόξα; Δυστυχώς είναι χαρακτηριστικό της νοοτροπίας και της ψυχολογίας του Έλληνος.

Αυτός ο πρωτοφανής εγωισμός που μας μαστίζει. Η κάθε γενιά έρχεται και πιστεύει τούτον εδώ τον τόπο απόλυτα δικό του και νιώθει ότι έχει δικαίωμα να κάνει ότι θέλει. Οτι ανήκει στα παιδιά και τα εγγόνια της δε το εσκέφθη ποτέ...Κτίζουμε και τις τρύπες, φτιάχνουμε δρόμους σα σφύδες, κόβουμε τα δέντρα, καταστρέφουμε τα δάση και δεν σκεφτόμαστε ότι για τρεις γενιές ή τέσσερις δεκαετίες είμεθα εμείς και κατόπιν θα έλθουν άλλοι., που δεν μας χρωστούν τίποτα να κληρονομήσουν χάλια και φαλακρά βουνά."

Με μια ματιά στα αρχείο της εφημερίδας τα επόμενα χρόνια, βρίσκουμε δεκάδες δημοσιεύματα για εμπρηστές, όλων των λογών και κινήτρων που κατακαίνε την  χώρα μας.

Οι εμπρηστές στην Ισπανία

 Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Η Ισπανία, φέτος πλήττεται και αυτή από τον πύρινο όλεθρο των δασικών πυρκαγιών. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS) εκτιμάται ότι η έκταση που κάηκε ανέρχεται σε σχεδόν 60.000 εκτάρια σε λιγότερο από οκτώ μήνες.

Από την 1η Ιουνίου, 27 άτομα έχουν συλληφθεί και 83 έχουν ερευνηθεί ως ύποπτοι για δασικές πυρκαγιές, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το Υπουργείο Εσωτερικών.

Από την τελευταία έκθεση του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα προκύπτει ότι, κατά μέσο όρο, τα τελευταία έξι χρόνια, το 24% του συνόλου των πυρκαγιών που διερευνήθηκαν για πιθανές ποινικές συνέπειες ξεκίνησε σκόπιμα. Η πλειονότητα αυτών, 68,79%, οφειλόταν σε αμέλεια. Σύμφωνα με την οργάνωση WWF, ο αριθμός αυτός είναι πολύ μεγαλύτερος (53%), καθότι περιλαμβάνονται και οι με πρόθεση πυρκαγιές για παράνομη καύση γεωργικών προϊόντων.

Σύμφωνα με την Amalia del Valle, εκπρόσωπο της Υπηρεσίας Προστασίας της Φύσης (Seprona) της Πολιτοφυλακής, οι εκ προθέσεως εμπρηστές έχουν πλήρη επίγνωση των πράξεων τους, «Πρόκειται για άτομα που έχουν ένα σχέδιο που μπορούν να προετοιμάσουν πολύ νωρίτερα και επιδιώκουν κέρδος, είτε οικονομικό, επαγγελματικό, είτε ακόμα και εκδίκηση, επειδή, για παράδειγμα, έχουν κακή σχέση με έναν γείτονα».

Από τα στοιχεία της Εισαγγελίας Περιβάλλοντος, προκύπτει επίσης ένα ποσοστό 4% των σκόπιμων πυρκαγιών συνδέονται με ψυχικές διαταραχές, όπως η πυρομανία. Αυτό την κατατάσσει στην τέταρτη θέση στη λίστα με τις πιθανές αιτίες δασικών πυρκαγιών στην Ισπανία, πίσω από την αμέλεια, την παράνομη καύση γεωργικών προϊόντων και την εκδίκηση ή τις κοινωνικές συγκρούσεις.

Για τους διαταραγμένους εμπρηστές, η ψυχίατρος Marina Romero González,το Νοσοκομείο Vithas Málaga, σημειώνει: "Η πράξη του εμπρησμού και η παρακολούθηση των συνεπειών της πυρκαγιάς είναι ευχάριστο για τους εμπρηστές. Νιώθουν γοητευμένοι και περίεργοι για τη φωτιά και όλα όσα την περιβάλλουν. Δηλαδή, την ένταση πριν από το άναμμα της φωτιάς, την ανακούφιση μετά το άναμμα, το αίσθημα ευεξίας που προέρχεται από την παρατήρηση των καταστροφικών της επιπτώσεων...Οι άνθρωποι αυτοί, επισημαίνει η ψυχίατρος,, είναι πιθανό ως παιδιά να μην τους δίδαξαν πώς να διαχειρίζονται τον θυμό και την απογοήτευση. Σε κάθε περίπτωση επίσης υπάρχουν διαφορές μεταξύ του δόλιου εμπρηστή και του διαταραγμένου εμπρηστή. Ο δεύτερος (π.χ. ο πυρομανής) έχει ψυχική διαταραχή, καθότι δεν μπορεί να ελέγξει την ακαταμάχητή του παρόρμησή του, για να ξεκινήσει μια φωτιά με μοναδικό σκοπό την απόλαυση. Ο πρώτος, ενεργούν με προμελέτη και επιθυμία για κέρδος»

Μια άλλη επιστήμονας της ψυχικής υγείας, η Alba Fernández Zamora, ψυχολόγος στο Sanitas, υποστηρίζει ότι οι εμπρηστές «τείνουν να είναι άτομα με έλλειψη ενσυναίσθησης που μπορεί να δυσκολεύονται να κατανοήσουν ή να ταυτιστούν με τον πόνο που προκαλείται». Είναι επίσης σύνηθες «να έχουν δίψα για δύναμη ή έλεγχο. Επομένως, η πράξη του να ανάβουν μια φωτιά και να την παρακολουθούν να εξαπλώνεται μπορεί να προσφέρει μια αίσθηση κυριαρχίας... Οι εμπρηστές δεν επιδιώκουν υλικό κέρδος, εκδίκηση ή βλάβη. Οι πράξεις τους καθοδηγούνται από μια ψυχαναγκαστική ανάγκη να ανάψουν φωτιές. Οι εμπρηστές, από την άλλη πλευρά, μπορεί να έχουν διάφορα κίνητρα για να ξεκινήσουν φωτιές, όπως οικονομικό κέρδος, εκδίκηση, να βλάψουν άλλους ή να προσελκύσουν την προσοχή. Οι εμπρηστές καθοδηγούνται από θλίψη ή θυμό. Οι εμπρηστές απλώς αισθάνονται μια αίσθηση έκστασης μπροστά στη φωτιά».

Παρόμοιες είναι οι διαπιστώσεις του Carlos Losada, εκπρόσωπου της Ισπανικής Εταιρείας Κλινικής Ψυχιατρικής (SEPC), ο οποίος επισημαίνει ότι είναι συνηθισμένο λάθος η εξίσωση ενός πυρομανούς με έναν εμπρηστή. «Η πυρομανία είναι μια ψυχική διαταραχή με κακό έλεγχο των παρορμήσεων, παρόμοια με την πιο γνωστή κλεπτομανία και τον εθισμό στον τζόγο», επισημαίνει. Οι εμπρηστές, είναι άτομα που βάζουν φωτιά από κακία ή επιθυμία για κέρδος. «Αυτό που χαρακτηρίζει έναν πυρομανή είναι η γοητεία του με τη φωτιά, η επιθυμία να δει τις φλόγες και η ανακούφιση που νιώθει όταν το πετυχαίνει», εξηγεί. «Είναι σαν αυτό που συμβαίνει σε οποιονδήποτε από εμάς όταν χρειάζεται να φάμε επειδή δεν έχουμε φάει εδώ και πολύ καιρό», προσθέτει.

Αναφορικά με το προφίλ του διαταραγμένου εμπρηστή, είναι πολύπλοκο που υποφέρει από ορισμένες απογοητεύσεις στην επαγγελματική και προσωπική του ζωή. Σύμφωνα με τον Μανουέλ Ολίβα, ψυχολόγο στο Κέντρο Κλινικής Ψυχολογίας ο διαταραγμένος εμπρηστής «παρουσιάζει μια διαταραχή που φαίνεται να ξεκινά στην εφηβεία και τείνει να γίνει χρόνια. Είναι πιο διαδεδομένη στους άνδρες παρά στις γυναίκες. Αυτά τα άτομα συνήθως δυσκολεύονται να ενταχθούν κοινωνικά και μπορεί να έχουν υποστεί δύσκολες συνθήκες στην παιδική ηλικία, όπως εγκατάλειψη, τραύμα ή κακοποίηση. Το επίπεδο απασχόλησής τους τείνει να είναι χαμηλό και από την παιδική ηλικία έχουν την τάση να έχουν διασπαστικές συμπεριφορές όπως κακοποίηση ζώων και βανδαλισμό. Από πολύ μικρή ηλικία, δυσκολεύονται να ελέγξουν τις παρορμήσεις τους»

Πηγές

Incendiarios o pirómanos: El incendiario, el chivo expiatorio que carga con las culpas de los incendios | Clima y Medio Ambiente | EL PAÍS

Mayoritariamente varón, con baja autoestima y trastorno de control de los impulsos: así es el perfil del pirómano | Cadena SER | Cadena SER

¿Qué lleva a un pirómano a provocar un incendio? | LOS40