Επιμέλεια

Επιμέλεια
Γιάννης Σταμούλης

2/7/10

Η ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ ΕΦΘΑΣΕ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ

Με το νέο σχέδιο του νομοθετήματος "Μεταρρύθμιση Ασφαλιστικού Συστήματος του Δημοσίου και Συναφείς Διατάξεις", του Υπουργείου Οικονομικών, καταφθάνει η ασφαλιστική καταιγίδα που ισοπεδώνει τα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζόμενων στο δημόσιο τομέα.


Το νομοσχέδιο εξομοιώνει από το 2015 το συνταξιοδοτικό των δημοσίων με τις επαχθείς ρυθμίσεις Λοβέρδου.
Αυξάνει τον απαιτούμενο χρόνο υπηρεσίας τουλάχιστον κατά 5 έως και 15 χρόνια για όλους τους ασφαλισμένους του δημοσίου που κατοχυρώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από την 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά.
Μειώνει σημαντικά τις συντάξεις του δημοσίου, καθώς τα ποσοστά αναπλήρωσης θα περιοριστούν από το 2015 και μετά από τα επίπεδα του 70%-72% που προβλέπει ο ισχύων νόμος Ρέππα στα επίπεδα του 48%-63%!
Εξομοιώνονται με τους άνδρες ως προς τα έτη υπηρεσίας θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος οι γυναίκες υπάλληλοι με προστατευόμενα τέκνα, οι οποίες έχουν προσληφθεί μέχρι 31-12-1982., δηλαδή αύξηση από τα 17,5 στα 25 έτη ο ελάχιστος χρόνος υπηρεσίας. Η εξίσωση αυτή με το αντίστοιχο όριο των ανδρών θα πραγματοποιηθεί σταδιακά σε μία τριετία. Δηλαδή, η ισχύουσα σήμερα υπηρεσία των 17,5 ετών για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος των γυναικών που είναι παντρεμένες με παιδιά κλπ. αυξάνεται στα 20 έτη για όσες συμπληρώνουν τα 17,5 έτη το 2011, σε 22,5 έτη για όσες τα συμπληρώνουν το 2012 και σε 25 για όσες τα συμπληρώνουν το 2013.2.
Αυξάνονται από 1-1-2011 σταδιακά από 20 σε 25 τα έτη υπηρεσίας που απαιτούνται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και για τις γυναίκες που έχουν τρία παιδιά και άνω. Στην περίπτωση αυτή, καταργείται η πρόσθετη προϋπόθεση που ίσχυε για τους άνδρες, δηλαδή, να έχουν την επιμέλεια των παιδιών με δικαστική απόφαση ή να είναι χήροι.
Επέρχεται εξομοίωση των ανδρών και γυναικών στρατιωτικών ως προς τα έτη θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Δηλαδή, και για τις γυναίκες στρατιωτικούς το ελάχιστο όριο ετών αυξάνεται σταδιακά από τα 20 στα 25 έτη την τριετία 2011-20134.
Θεσπίζονται σταδιακά τα ακόλουθα όρια ηλικίας για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από 1ης Ιανουαρίου 1998 και μετά ή προσλήφθηκαν για πρώτη φορά στο δημόσιο από 1 Ιανουαρίου 1983 μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1992:
Το 65ο έτος της ηλικίας για άνδρες και γυναίκες που έχουν ανήλικο παιδί κατά τη συμπλήρωση 25ετούς υπηρεσίας. Η εξίσωση αυτή θα γίνει σταδιακά εντός τριετίας, δηλαδή, για όσες γυναίκες συμπληρώσουν την 25ετία από 1-1-2011 το όριο ηλικίας των 50 ετών που ισχύει σήμερα αυξάνεται στο 55ό έτος της ηλικίας, για όσες συμπληρώσουν την 25ετία το έτος 2012 το όριο ηλικίας αυξάνεται στο 60ό και για όσες συμπληρώνουν την 25ετία το έτος 2013 και μετά το όριο ηλικίας αυξάνεται στο 65ο έτος.
Το 53ο έτος της ηλικίας για άνδρες και γυναίκες που έχουν ανίκανα παιδιά ή ανίκανο σύζυγο και θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης (25ετία) το έτος 2011.
Το 56ο έτος της ηλικίας για άνδρες και γυναίκες που έχουν ανίκανα παιδιά ή ανίκανο σύζυγο και θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης (25ετία) το 2012.
Το 60ό έτος της ηλικίας για άνδρες και γυναίκες που έχουν ανίκανα παιδιά ή ανίκανο σύζυγο και θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης (25ετία) το 2013 και μετά.
Το 65ο έτος της ηλικίας για άνδρες και γυναίκες που δεν ανήκουν στις ανωτέρω κατηγορίες και θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από 1-1-1998 και μετά ή έχουν διοριστεί από 1-1-1983 και μετά.
Η εξίσωση αυτή θα γίνει σταδιακά σε βάθος τριετίας. Δηλαδή, για όσες γυναίκες θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31-12-2010 ισχύει το όριο ηλικίας των 60 ετών, το οποίο αυξάνεται στο 61ο έτος για όσες θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης το έτος 2011, στο 63ο έτος για όσες θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης το έτος 2012 και στο 65ο έτος για όσες θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης το έτος 2013.5.
Εξομοιώνεται σταδιακά εντός τριετίας το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών υπαλλήλων του δημοσίου που μπορούν να αποχωρήσουν από την υπηρεσία πριν από τη συμπλήρωση του ισχύοντος ορίου ηλικίας και να λάβουν μειωμένη σύνταξη. Δηλαδή, το ισχύον μέχρι 31-12-2010 όριο ηλικίας των γυναικών της περίπτωσης αυτής αυξάνεται από το 55ο στο 56ο το έτος 2011, στο 58ο το 2012 και στο 60ό έτος το 2013.
Καταργούνται από το 2011 οι διατάξεις που προβλέπουν ότι όσες μητέρες υπάλληλοι διορίστηκαν μέχρι 31-12-1982 και έχουν τρία ή περισσότερα παιδιά, καθώς και όσοι άνδρες χήροι ή διαζευγμένοι υπάλληλοι διορίστηκαν μέχρι 31-12-1982 και έχουν τρία ή περισσότερα παιδιά, συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση 20 ετών υπηρεσίας ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.
Ορίζεται ότι όσα από τα ανωτέρω πρόσωπα έχουν θεμελιώσει δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31-12-2010 δεν θίγονται από τις διατάξεις του νόμου αυτού. Για τα πρόσωπα αυτά θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται οι ισχύουσες μέχρι τη δημοσίευση του νόμου αυτού διατάξεις που αφορούν τόσο τη θεμελίωση δικαιώματος σύνταξης όσο και τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
Επεκτείνονται και στο δημόσιο τα οριζόμενα στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Αυτό σημαίνει ότι από τη 1-1-2015 θα απαιτείται και από τους εργαζομένους στο δημόσιο να συμπληρώσουν τουλάχιστον 40 έτη υπηρεσίας και να είναι τουλάχιστον 60 ετών για να λάβουν πλήρη σύνταξη.
Σημαίνει επίσης ότι για όσους συνταξιοδοτηθούν από το δημόσιο μετά τις 31-12-2014 θα αλλάξει επί το δυσμενέστερο ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεών τους.
Αλλάζει και για τους ασφαλισμένους του δημοσίου ο υπολογισμός της σύνταξής τους, με βάση τις διατάξεις περί διαδοχικής ασφάλισης.
Επιμηκύνεται από 2 σε 5 έτη ο χρόνος διάρκειας του έγγαμου βίου, προκειμένου να δικαιωθεί σύνταξη ο επιζών σύζυγος αποβιώσαντος συνταξιούχου.
Επεκτείνονται τόσο στους εξ ιδίου δικαιώματος συνταξιούχους όσο και στους επιζώντες συζύγους που λαμβάνουν σύνταξη από το δημόσιο και εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα ή αυτοαπασχολούνται οι περιορισμοί που ισχύουν για όσους από αυτούς λαμβάνουν σύνταξη από άλλους ασφαλιστικούς φορείς.
Καταργείται το δικαίωμα συνταξιοδότησης των άγαμων ενήλικων θυγατέρων, με εξαίρεση τις ανίκανες και όσες σπουδάζουν, καθώς και το δικαίωμα συνταξιοδότησης των διαζευγμένων θυγατέρων, και αυστηροποιούνται οι ήδη ισχύουσες διατάξεις που προβλέπουν περιορισμό του ποσού της σύνταξης λόγω αυξημένων εισοδημάτων.
Από 1-8-2010 θεσπίζεται και στο δημόσιο Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, η οποία παρακρατείται από τις συντάξεις που υπερβαίνουν το ποσό των 1.400 ευρώ, με κλιμακούμενο συντελεστή από 3% έως 9%, ανάλογα με το ποσό της σύνταξης.

ΟΙ ΝΕΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ΣΤΟ ΙΚΑ

Σύμφωνα με το άρθρο 2 του νέου σχεδίου του νομοθετήματος "Μεταρρύθμιση Ασφαλιστικού Συστήματος του Δημοσίου και Συναφείς Διατάξεις", μετά την ψήφιση του νόμου, οι νεοδιοριζόμενοι υπάλληλοι θα εντάσσονται στο ΙΚΑ
1. α. Οι προσλαμβανόμενοι για πρώτη φορά από 1.1.2011 και μετά, οι τακτικοί και μετακλητοίυπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου, τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι της Βουλής, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμίδας καθώς και οι ιερείς και οι υπάλληλοι των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, υπάγονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια στον κλάδο κύριας σύνταξης του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ. στους οικείους φορείς, στους οποίους υπάγονται όσοι από αυτούς έχουν ασφαλισθεί για πρώτη φορά από 1.1.1993 και μετά σε ασφαλιστικό Φορέα κύριας ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένου και του Δημοσίου.
2. Οι διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τους
στρατιωτικούς που κατατάσσονται από 1.1.2011 και μετά.

3. Οι διατάξεις του ν. 1897/1990 καθώς και της παρ. 15 του άρθρου 9 και της παρ. 17 του
άρθρου 34 του π.δ.169/2007, όπως ισχύουν, κατά το μέρος που αφορούν τον υπολογισμό της
σύνταξης των προσώπων που υπάγονται σε αυτές, εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την κατά τα ανωτέρω υπαγωγή των προσώπων της παρ. 1 του άρθρου αυτού, στο συνταξιοδοτικό
καθεστώς του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ.

Η ΒΑΣΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ

Σύμφωνα με το άρθρο 3 του νέου σχεδίου του νομοθετήματος "Μεταρρύθμιση Ασφαλιστικού Συστήματος του Δημοσίου και Συναφείς Διατάξεις", καθορίζεται το ποσό της φτώχειας της νεοεισαγόμενης σύνταξης της επονομαζόμενης "βασικής"
1. Από 1.1.2015 και εφεξής καθιερώνεται βασική σύνταξη. Το ύψος του ποσού της βασικής
σύνταξης για το έτος 2010 καθορίζεται στο ποσό των τριακοσίων εξήντα ευρώ (360,00 ευρώ)
και αναπροσαρμόζεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. α΄ της παρ. 1 του άρθρου 9 του
νόμου αυτού.
2. Την ανωτέρω βασική σύνταξη δικαιούνται:
α. Τα πρόσωπα της παρ. 1 του άρθρου 2, ανεξαρτήτως χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση, που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από την 1.1.2015 και εφεξής. Η βασική σύνταξη
καταβάλλεται από την ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης από το Δημόσιο. Σε όσους η σύνταξη, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Κεφαλαίου αυτού, αποτελεί άθροισμα δύο τμημάτων, η βασική σύνταξη υπολογίζεται αναλογικά με βάση τα έτη ασφάλισης από 1.1.2011 και εφεξήςπρος το συνολικό χρόνο ασφάλισης.
β. Το ποσό της βασικής σύνταξης μειώνεται αναλόγως στις περιπτώσεις που η σύνταξη
καταβάλλεται μειωμένη, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. β΄ της παρ. 2 του άρθρου 56 του π.δ. 169/2007 (ΦΕΚ 210 Α΄) και της παρ. 7 του άρθρου 19 του ν. 2084/1992 (ΦΕΚ 165Α΄),όπως ισχύουν, στις περιπτώσεις μεταβίβασης της σύνταξης λόγω θανάτου.
γ. Η μείωση της βασικής σύνταξης προκειμένου για τα πρόσωπα που λαμβάνουν μειωμένη
σύνταξη σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. β΄ της παρ. 2 του άρθρου 56 του π.δ. 169/2007 και της παρ. 7 του άρθρου 19 του ν. 2084/1992, ανέρχεται σε 1/200 για κάθε
μήνα που υπολείπεται από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης. δ. Οι ανωτέρω μειώσεις της βασικής σύνταξης δεν έχουν εφαρμογή για τα πρόσωπα του τετάρτου εδαφίου της περ. α΄ της παρ. 1 των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 καθώς και στις περιπτώσεις καταβολής σύνταξης λόγω αναπηρίας, οπότε το ποσό της βασικής σύνταξης καταβάλλεται ακέραιο ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.
ε. Στις περιπτώσεις χορήγησης σύνταξης λόγω θανάτου, το ποσό της βασικής σύνταξης
προσδιορίζεται για τον επιζώντα σύζυγο και κάθε συνδικαιούχο πρόσωπο, με βάση το
δικαιούμενο ποσοστό σύνταξης. Προκειμένου για τέκνα, η βασική σύνταξη καταβάλλεται για όσο χρόνο δικαιούνται σύνταξη σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις, μετά δε τη διακοπή της συνταξιοδότησής τους, το ποσοστό της βασικής σύνταξης που δικαιούνταν, προσαυξάνει ανάλογα το μερίδιο σύνταξης των λοιπών συνδικαιούχων προσώπων.
Εάν κάποιο από τα πρόσωπα της περίπτωσης αυτής λαμβάνει σύνταξη και από ίδιο δικαίωμα ή περισσότερες της μιας σύνταξης λόγω θανάτου, από οποιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα, συμπεριλαμβανομένου και του Δημοσίου, δικαιούται βασική σύνταξη για την εξ ιδίου δικαιώματος σύνταξη ή για τη μεγαλύτερη από τις συντάξεις λόγω θανάτου. Προκειμένου για συνταξιούχους εξ ιδίου δικαιώματος με περισσότερες της μιας συντάξεις χορηγείται μία βασική σύνταξη. Στην περίπτωση συνταξιούχου ή δικαιούμενου μιας πλήρους σε ποσό και μιας μειωμένης κύριας σύνταξης, το ποσό της χορηγούμενης βασικής σύνταξης είναι πλήρες και καταβάλλεται από τον φορέα που χορηγεί την πλήρη σύνταξη. Αρμόδιος φορέας καταβολής της βασικής σύνταξης σε αυτή την κατηγορία συνταξιούχων είναι ο απονέμων την αναλογική σύνταξη φορέας κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο.
3. Οσοι δεν έχουν συμπληρώσει 15 έτη ασφάλισης στο Δημόσιο, εφόσον πληρούν αθροιστικά
τα παρακάτω κριτήρια: i) έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους.
ii) το ατομικό και οικογενειακό τους εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή, κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος, δεν υπερβαίνουν το 14πλάσιο και το 28πλάσιο του κατά τα ανωτέρω πλήρους ποσού βασικής σύνταξης, αντίστοιχα.
iii) διαμένουν στην Ελλάδα για τουλάχιστον δεκαπέντε (15) έτη μεταξύ του 15ου και του 65ου έτους της ηλικίας τους. Το ύψος της βασικής σύνταξης είναι πλήρες για όσους πληρούν αθροιστικά τα ανωτέρω κριτήρια και έχουν συμπληρώσει στη χώρα τουλάχιστον τριάντα πέντε (35) πλήρη έτη διαμονής και μειώνεται κατά 1/35 για κάθε ένα έτος που υπολείπεται των τριάντα πέντε (35) ετών διαμονής. Η βασική σύνταξη στην κατηγορία αυτή των δικαιούχων δεν μεταβιβάζεται. Αρμόδιος φορέας καταβολής της βασικής σύνταξης γι΄ αυτή την κατηγορία είναιτο Δημόσιο, το οποίο καταβάλλει το αναλογικό ποσό σύνταξης.

ΑΝΑΛΟΓΙΚΟ ΠΟΣΟ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

Σύμφωνα με το άρθρο 4 του νέου σχεδίου του νομοθετήματος "Μεταρρύθμιση Ασφαλιστικού Συστήματος του Δημοσίου και Συναφείς Διατάξεις", καθορίζεται το ποσό της φτώχειας της νέας "αναλογικής σύνταξης"

1. Οσοι έχουν υπαχθεί για πρώτη φορά στην ασφάλιση του Δημοσίου έως και 31.12.2010 και
θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης μετά την 1.1.2015, δικαιούνται: α) αναλογικό τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισής τους στο Δημόσιο έως 31.12.2010, το οποίο υπολογίζεται με βάση το ποσοστό αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές όπως ισχύουν κατά το χρόνο συνταξιοδότησής τους, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δημοσίου, κατά περίπτωση.
β) αναλογικό τμήμα σύνταξης με βάση το χρόνο ασφάλισής τους από 1.1.2011 έως την
ημερομηνία συνταξιοδότησής τους.
2. Η μηνιαία σύνταξη των ανωτέρω υπολογίζεται για κάθε πλήρες έτος ασφάλισης, με
συνυπολογισμό των ετών ασφάλισης που έχει πραγματοποιήσει ο ασφαλισμένος έως
31.12.2010, με βάση τον πίνακα:

ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΤΗΣΙΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΑΠΛΗΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΟΛΟ ΤΟΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ
ΒΙΟ ΒΑΣΕΙ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ ΕΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΑΠΟ ΕΩΣ
1 15 0,80%
16 18 0,86%
19 21 0,92%
22 24 0,99%
25 27 1,06%
28 30 1,14%
31 33 1,22%
34 36 1,31%
37 39 1,40%
40 50 1,50%

3. Ως μηνιαίες συντάξιμες αποδοχές, για τον υπολογισμό της αναλογικής σύνταξης λαμβάνεται υπόψη το πηλίκο της διαίρεσης του συνόλου των μηνιαίων ασφαλιστέων αποδοχών που έλαβε ο υπάλληλος καθ΄ όλη τη διάρκεια του εργασιακού του βίου, πλην των αποδοχών του μήνα κατά τον οποίο υποβάλλεται η αίτηση συνταξιοδότησης και επί των οποίων καταβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές, χωρίς τον υπολογισμό των τριμήνων αποδοχών, των δώρων εορτών και επιδόματος αδείας, διά του αριθμού των μηνών των μηνών υπηρεσίας που έχει πραγματοποιήσει ο υπάλληλος εντός της χρονικής αυτής περιόδου.
Για τον προσδιορισμό των παραπάνω ασφαλιστέων αποδοχών, οι αποδοχές του υπαλλήλου, για κάθε ημερολογιακό έτος, πλην των ασφαλιστέων αποδοχών του τελευταίου έτους ή τμήματος έτους κατά το οποίο υποβάλλεται η αίτηση συνταξιοδότησης, λαμβάνονται υπόψη αυξημένες κατά τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή και με συντελεστή ωρίμασης που προσδιορίζεται κάθε έτος με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, μετά από γνώμη της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας και της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής.
Ειδικά για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης πριν την 1.1.2015, το τμήμα της μηνιαίας σύνταξης που αντιστοιχεί σε κάθε έτος ασφάλισης από 1.1.2013 και εφεξής δεν μπορεί να υπερβαίνει το 2% των μηνιαίων συντάξιμων αποδοχών, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 11 του νόμου αυτού και της παρ. 7 του άρθρου μόνου του ν. 3847/2010 (Α΄ 67).