Ο Πυροσβέστης..μετά τη συντσξιοδότηση

 «Μας μαθαίνουν πώς να μπαίνουμε στη φωτιά, αλλά όχι πώς να βγαίνουμε από την υπηρεσία.»

Του ε.α. Αντιστράτηγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Το πυροσβεστικό επάγγελμα είναι δύσκολο και παράλληλα συναρπαστικό. Ο Πυροσβέστης από τη πρώτη μέρα της ανάληψης υπηρεσίας, δεν ξεκινά απλά μια απασχόληση, μπαίνει σε μια οικογένεια, σε μια καινούργια παράλληλη ζωή, ή οποία θα κρατήσει, θεού βοηθούντος και ασφαλιστικού επιτρέποντος, τρείς έως και τέσσερις και κάτι δεκαετίες. Όταν όμως έρχεται η ώρα της αποχώρησης, ο πυροσβεστικός υπάλληλος βρίσκεται αντιμέτωπος με μια από τις πιο δύσκολες μεταβάσεις της ζωής τους: τη συνταξιοδότηση.

Από τη μια περατώνει έναν βαρύ εργασιακό κύκλο, απίστευτης έντασης, κινδύνου, διοικητικών και πολλές φορές δικαστικών επιπλοκών, απαλλάσσεται από ένα διαρκές στρες, και μια κόπωση που πολλές φορές τον φθάνει στην εξουθένωση.

Από την άλλη, μέσα σε λίγες ώρες από την κατάσταση της απόλυτης έντασης περνά στην απόλυτη «νηνεμία». Από τη μια στιγμή στην άλλη, περνά από το απόλυτο της δράσης στο απόλυτο της ησυχίας της αφυπηρέτησης.

Και ενώ η μετάβαση στον απομαχικό βίο σηματοδοτεί την παύση της σωματικής καταπόνησης, ψυχολογικής πίεσης, παράλληλα σηματοδοτεί και την απώλεια ταυτότητας και ρόλου.

Για το θέμα, μελέτες στην πατρίδα μας, δεν υπάρχουν, οπότε χρησιδανειζόματε από το εξωτερικό. Τα στοιχεία τα παίρνουμε από μια μελέτη του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας, μια έρευνα της Ψυχολογικής Εταιρείας του Μέριλαντ των ΗΠΑ, καθώς και μια έρευνα του εκπαιδευτικού οργανισμού των δημόσιων συνταξιοδοτικών ταμείων του Ιλινόις των ΗΠΑ.

Σε πολλές μαρτυρίες συνταξιούχων πυροσβεστών, αναδεικνύεται η αίσθηση της απογοήτευσης κατά την έξοδο από την υπηρεσία. Ένας από αυτούς περιέγραψε τη μέρα της αποχώρησής του ως εξής:

«Περίμενα κάτι πιο προσωπικό. Ένα αντίο, μια αναγνώριση, έστω δέκα λεπτά κουβέντας με συναδέλφους. Αντί γι’ αυτό, πήγα σε ένα γραφείο, υπέγραψα με μια υπάλληλο που δεν με ήξερε, μου έδωσε έναν φάκελο, κι αυτό ήταν. Ένιωσα ότι όλη η πορεία μου έκλεισε με έναν ψυχρό, τυπικό τρόπο.»

Πολλοί πυροσβέστες δεν φτάνουν καν στην κανονική ηλικία συνταξιοδότησης. Η σκληρή φύση της δουλειάς οδηγεί αρκετούς σε πρόωρη ιατρική συνταξιοδότηση. Οι τραυματισμοί, τα μυοσκελετικά προβλήματα, αλλά και η χρόνια έκθεση σε τοξικές ουσίες αυξάνουν σημαντικά τους κινδύνους για προβλήματα υγείας.

Επιπλέον, η ψυχική υγεία αποτελεί μια ιδιαίτερη πρόκληση. Το μετατραυματικό στρες (PTSD), η κατάθλιψη και το άγχος εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα στους πυροσβέστες, ακόμη και μετά την αποχώρηση. Οι έρευνες δείχνουν ότι η απότομη διακοπή του ρυθμού εργασίας και της καθημερινής δράσης μπορεί να οδηγήσει σε αίσθημα κενού και απομόνωσης.

Σύμφωνα με τις μελέτες, το ζήτημα της οικονομικής προετοιμασίας για τη σύνταξη αποτελεί κυρίαρχη ανησυχία. Οι περισσότεροι συνταξιούχοι δηλώνουν ότι οι διαθέσιμες πληροφορίες είναι περιορισμένες, δύσκολες στην κατανόηση και συχνά απρόσιτες για όσους υπηρετούν σε απομακρυσμένες περιοχές.

Πολλοί ανέφεραν ότι τα υπάρχοντα σεμινάρια συνταξιοδότησης είναι υπερβολικά τεχνικά, με γλώσσα δυσνόητη. «Ήταν σαν να άκουγα μια ξένη γλώσσα», είπε χαρακτηριστικά ένας συνταξιούχος για ένα σεμινάριο ασφαλιστικού ταμείου.

Οι έρευνες προτείνουν πιο προσιτές και εξατομικευμένες λύσεις, όπως διαδικτυακά σεμινάρια, απλουστευμένα εγχειρίδια και πρόσβαση σε πιστοποιημένους οικονομικούς συμβούλους. Η οικονομική ασφάλεια αποτελεί βασικό θεμέλιο για μια ήρεμη συνταξιοδότηση.

Ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η εφαρμογή τακτικών σωματικών και ψυχικών ελέγχων για όσους πλησιάζουν στη συνταξιοδότηση. Ένα συντριπτικό ποσοστό πυροσβεστών βρήκε πολύ χρήσιμη την ιδέα της καθιέρωσης ελέγχων υγείας πριν την αποχώρηση.

«Ο τελευταίος συνάδελφος που αποχαιρέτησα, έζησε μόνο δύο χρόνια μετά τη σύνταξη. Αν είχε γίνει ένας έλεγχος, ίσως να είχε εντοπιστεί κάτι έγκαιρα», είπε χαρακτηριστικά ένας συμμετέχων σε έρευνα.

Η πρόληψη δεν είναι μόνο θέμα ατομικής υγείας. Η συλλογή δεδομένων από τέτοιους ελέγχους θα μπορούσε να βοηθήσει τον οργανισμό να κατανοήσει καλύτερα τα μοτίβα και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι πυροσβέστες, ώστε να σχεδιαστούν πιο στοχευμένα προγράμματα υποστήριξης.

Η αποχώρηση από την υπηρεσία συχνά οδηγεί σε αίσθημα απομόνωσης. Οι πυροσβέστες χάνουν την καθημερινή επαφή με τους συναδέλφους τους, το αίσθημα ομάδας, αλλά και τον σκοπό που έδινε νόημα στη ζωή τους. Γι’ αυτό πολλές μελέτες υπογραμμίζουν την ανάγκη δημιουργίας δικτύων υποστήριξης:

Ομάδες συναδέλφων (peer support groups), όπου οι συνταξιούχοι μπορούν να μοιραστούν εμπειρίες.

Προγράμματα μέντορινγκ, όπου συνταξιούχοι βοηθούν νεότερους συναδέλφους.

Συμβουλευτικές υπηρεσίες, με εστίαση στην ψυχική υγεία και την προσαρμογή.

Η διατήρηση της σύνδεσης με την πυροσβεστική οικογένεια βοηθάει στην ομαλή προσαρμογή.

Μια ενδιαφέρουσα πρόταση που αναδείχθηκε στις μελέτες είναι η «σταδιακή συνταξιοδότηση». Οι πυροσβέστες θα μπορούσαν να αποχωρούν σταδιακά από τα επιχειρησιακά καθήκοντα, αναλαμβάνοντας διοικητικούς ή εκπαιδευτικούς ρόλους. Με αυτόν τον τρόπο, παραμένουν ενεργοί, μεταφέρουν την εμπειρία τους και προσαρμόζονται πιο ομαλά στη νέα τους πραγματικότητα.

Οι ίδιες οι μαρτυρίες είναι αποκαλυπτικές:

«Αν δεν υπήρχε η δουλειά, δεν ξέρω ποιος θα ήμουν. Τώρα που έφυγα, ψάχνω ξανά τον εαυτό μου.»

«Μας μαθαίνουν πώς να μπαίνουμε στη φωτιά, αλλά όχι πώς να βγαίνουμε από την υπηρεσία.»

Αυτές οι φράσεις συμπυκνώνουν το βίωμα της μετάβασης: την ανάγκη για καθοδήγηση, αναγνώριση και στήριξη.

Στην σχετική έρευνα για την αξιολόγηση της ψυχολογικής λειτουργίας των συνταξιούχων πυροσβεστών που συνέταξε η Αμερικάνικη Ψυχολογική Εταιρεία του Ιλινόις, μελετήθηκε ένα δείγμα 315 συνταξιούχων.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι πυροσβέστες υποφέρουν από συμπτώματα ψυχικής υγείας που σχετίζονται με ψυχολογικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και η διαταραχή μετατραυματικού στρες, σε υψηλότερα ποσοστά από τους αντίστοιχους πυροσβέστες στον γενικό πληθυσμό.

Επιπλέον, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι παράγοντες όπως η ηλικία, η διάρκεια της ενεργού υπηρεσίας και η διάρκεια της συνταξιοδότησης, συσχετίζονται σημαντικά με τη συνολική ψυχολογική λειτουργία.

Τέλος, τα αποτελέσματα υπέδειξαν ότι η σαφήνεια της αυτοαντίληψης μεσολαβεί και μετριάζει τη συσχέτιση μεταξύ της συνολικής ψυχολογικής λειτουργίας και προσωπικών παραγόντων, όπως τα καθημερινά επίπεδα πόνου, τα συναισθήματα οικονομικής σταθερότητας και η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή υγειονομική περίθαλψη.

Προφανώς ένας από τους παράγοντες ψυχολογικής ανάκαμψης, ειδικά των νέων συνταξιούχων είναι η εκ νέου απασχόληση.

Η έρευνα του Οργανισμού των Δημόσιων Συνταξιοδοτικών Ταμείων του Ιλινόις δείχνει ότι η πλειοψηφία των επαγγελματιών πυρόσβεσης και αστυνομικών στο Ιλινόις συνεχίζουν να εργάζονται σε μια ποικιλία επαγγελμάτων μετά τη συνταξιοδότησή τους. Η έρευνα που διεξήχθη κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα του 2020, μέτρησε πόσοι από αυτούς εργάζονται μετά τη συνταξιοδότησή τους, τα είδη των εργασιών που αναλαμβάνουν και το πόσο ικανοποιημένοι είναι με την εργασία τους μετά τη συνταξιοδότηση.

Συνολικά 252 συνταξιούχοι πυροσβέστες συμμετείχαν στην έρευνα, η οποία έδειξε ότι το 74% των συνταξιούχων πυροσβεστών συνέχισαν να εργάζονται ή άρχισαν να εργάζονται ξανά μετά τη συνταξιοδότηση. Οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες στην έρευνα ανέφεραν ότι έχουν λάβει ειδικές εκπαιδεύσεις και εμπειρίες στην πυροσβεστική σταδιοδρομία τους, οι οποίες τους βοήθησαν να επιτύχουν στην μετά τη συνταξιοδότησή τους σταδιοδρομία.

Η συντριπτική πλειοψηφία όσων συμμετείχαν στην έρευνα θεώρησαν την μετά τη συνταξιοδότησή τους σταδιοδρομία τους επιτυχημένη τόσο οικονομικά όσο και από άποψη προσωπικής ολοκλήρωσης.

Η μετάβαση από την ενεργό υπηρεσία στη συνταξιοδότηση για τους πυροσβέστες είναι μια σύνθετη διαδικασία, που επηρεάζει όχι μόνο την οικονομική τους ασφάλεια, αλλά και την ψυχική τους ισορροπία, την κοινωνική τους ζωή και την αίσθηση του εαυτού τους.

Επίλογος

Ενας συνταξιούχος Πυροσβέστης που συμμετείχε στην έρευνα του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας χαρακτηριστικά δήλωσε απευθυνόμενος στους εν ενεργεία συναδέλφους:

«Ακόμα και μόνο ένα τηλεφώνημα για να δουν πώς τα πας, ή περνάω από εκεί, να έρθω για έναν καφέ. Αυτό θα είχε μεγάλη αξία, είμαι σίγουρος. Δηλαδή το άλλο όφελος θα ήταν ότι αν πας για έναν καφέ, μπορείς να αντιληφθείς πώς τα πάνε οι συνταξιούχοι στην πραγματικότητα και μπορεί να δεις πράγματα στον νέο τρόπο ζωής τους που οι ίδιοι δεν έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει».

Η συνταξιοδότηση δεν πρέπει να είναι μια ψυχρή έξοδος, αλλά μια νέα αρχή, με στήριξη, αναγνώριση και προοπτική.

 Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο 28ο τεύχος της εφημερίδας της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Π.Σ. 

Η Εκπαίδευση των μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε ζητήματα πολιτικής προστασίας

 

 Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Περισσότερο από κάθε άλλη εποχή, τα θέματα Πολιτικής Προστασίας αναδεικνύονται όχι απλώς ως επίκαιρα αλλά ως ταυτοποιημένα με τις σύγχρονες κοινωνίες.

 Οι πυρκαγιές, οι φυσικές καταστροφές και τα τροχαία δυστυχήματα, σε συνδυασμό και με την κλιματική αλλαγή, έχουν διαμορφώσει «κοινωνίες κρίσεων».

Το νέο περιβάλλον διαβίωσης απαιτεί τρόπους προσαρμογής, ώστε αφενός να υπάρξει διαχείριση των ποικίλων και πολλαπλών κρίσεων και αφετέρου να προστατευθεί η ανθρώπινη ζωή και να διασωθεί η ανθρώπινη κληρονομιά. 

Η εκπαίδευση θεωρείται πυλώνας διασφάλισης της πρόληψης, της ασφάλειας και της διαχείρισης των θεμάτων που άπτονται του πεδίου της Πολιτικής Προστασίας.

Ιδιαίτερα, εξάλλου, η εκπαίδευση των νέων ανθρώπων, των μαθητών και μαθητριών της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, των μελλοντικών πολιτών που θα κληθούν να αναλάβουν δράση και να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην κοινωνία του μέλλοντος, είναι κομβικό πεδίο αναφοράς και διαμόρφωσης των νέων συνθηκών της ανθρώπινης ζωής, οι οποίες έχουν ήδη αναδυθεί.

Το συγκεκριμένο πόνημα, βασίστηκε στην μεταπτυχιακή μου εργασία, όπου προσπάθησα να μελετήσω τον βέλτιστο τρόπο για να γίνει αυτή η εκπαίδευση στο σχολικό περιβάλλον.

Το βιβλίο είναι ελεύθερο, πατώντας εδώ

9-10-2003 ΟΤΑΝ Η ΚΡΑΤΙΚΗ ΒΙΑ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΡΑΦΗΚΕ ΣΤΟΥΣ ΕΝΣΤΟΛΟΥΣ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΕΣ-ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥΣ-ΛΙΜΕΝΙΚΟΥΣ

 

Πίσω στο χρόνο, πάνω δύο δεκαετίες, το συνδικαλιστικό κίνημα των ένστολων στα Σώματα Ασφαλείας, δίνει έναν από τους σημαντικούς αγώνες του, προσπαθώντας να πείσει την τότε κυβέρνηση Σημίτη για το αυτονόητο, την αναγνώριση του επαγγέλματος ως επικίνδυνου και ανθυγιεινού.

Μετά από μια ένστολη μαζική συγκέντρωση  των ένστολων πυροσβεστών, αστυνομικών και λιμενικών το απόγευμα της 8ης Οκτωβρίου του 2003 στα Προπύλαια ακολουθεί  πορεία προς το Υπουργείο Οικονομικών στο Σύνταγμα.

Τα Προεδρεία των Σωματείων αποφασίζουν  να παραμείνουν έξω από το Υπουργείο  όλη τη νύχτα  μέχρι να συναντηθούν με τους κυβερνητικούς ιθύνοντες. 

Η κυβέρνηση, θέλοντας να καμφθεί το φρόνημα των ένστολων που είχαν διαμορφώσει όλο τον προηγούμενο διάστημα,  μια  συνεχή και δυναμική συνδικαλιστική δράση, εκδίδει μια ιδιαίτερα «δημοκρατική» αστυνομική διάταξη  για να διαλύσει  της συγκέντρωση  και  τα ξημερώματα της 9^ης Οκτωβρίου,  με  βία και χημικά  χτυπάει τους ειρηνικά διαμαρτυρόμενους ένστολους στην είσοδο του υπουργικού κτιρίου και  τους καταδιώκει στους δρόμους της Αθήνας. Η  πολιτική επιλογή της τότε κυβέρνησης συναντάει την γενικευμένη κατακραυγή των πολιτικών δυνάμεων και της κοινωνίας. Το συνδικαλιστικό κίνημα δυνάμωσε  και συνέχισε τον αγώνα του το επόμενο διάστημα.

Τελευταία πράξη της τότε κυβέρνησης Σημίτη, της  οποίας το κόμμα  ηττήθηκε στις εκλογές τον επόμενο χρόνο, ήταν να επιβάλλει στις ηγεσίες των Σ.Α. τη διενέργεια Ε.Δ.Ε για τις τυχόν ευθύνες των συνδικαλιστών, που δέχθηκαν την βία και τα χημικά…..

Η μέρα πραγματικά είναι ένας σταθμός στην πορεία του ένστολου συνδικαλισμού. Έδειξε ότι οι κυβερνήσεις τρέμουν την αγωνιστική διάθεση και το φρόνημα του ένστολου εργαζόμενου. Έδειξε επίσης ότι για την εξουσία δεν υπάρχουν ιδιαίτερες δημοκρατικές ευαισθησίες όταν αισθάνεται  ενοχλητική την διεκδίκηση των εργαζομένων. Τέλος έδειξε ότι η κρατική αυθαιρεσία ενυπάρχει ακόμα στην σύγχρονη Ελληνική Δημοκρατία.

Τότε τον Οκτώβριο του 2003,για πρώτη φορά, οι ένστολοι πολίτες της χώρας μας νιώσαμε το «χάλκεον χέρι της κρατικής βίας» και νιώσαμε την αντιδημοκρατική   επιλογή, του «χτυπήματος της ελεύθερης συνδικαλιστικής έκφρασης» μας και δράσης.

Όπως έγραφα στο βιβλιαράκι που το 2013, εκδόθηκε από την ΕΑΠΣ για τα γεγονότα, ήταν η αρχή της καταστολής απέναντι στον ένστολο συνδικαλισμό και αυτό θα συνεχιζόταν.

Στον πρόλογο εκείνης της έκδοσης του 2013  σημείωνα:

«Δέκα  χρόνια μετά στην Ελλάδα του Μνημονίου, η κρατική αυθαιρεσία και καταστολή συνεχίζει  να επιζεί και να αποτελεί το διαχρονικό όπλο επιβολής. Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρσι,  λίγες μέρες  πριν την επέτειο των γεγονότων, έξω από τον Εθνικό κήπο, οι δυνάμεις καταστολής έριξαν χημικά σε ολιγομελή αντιπροσωπεία  των Προεδρείων των σωματείων αστυνομικών-πυροσβεστών-λιμενικών, που είχαν σκοπό να επιδώσουν ψήφισμα στο πρωθυπουργικό γραφείο διαμαρτυρόμενοι για το νέο σχεδιαζόμενο σφαγιασμό του πενιχρού εισοδήματος τους…. Και πάλι διατάχθηκε Ε.Δ.Ε. εναντίον συνδικαλιστικής δράσης. Και πάλι, κατά τραγική ειρωνεία, την επέτειο εκείνης της μαύρης ημέρας, εκδόθηκε αστυνομική απαγόρευση συναθροίσεων ενόψει της επίσκεψης της  γερμανίδας καγκελαρίου.»

Με εκείνη την αρχική έκδοση και με την τωρινή, ανασύρω από την ιστορική  μνήμη και, τα στοιχεία και τα ντοκουμέντα, της σκοτεινής εκείνης στιγμής για τον δημόσιο βίο της πατρίδας μας.

Τα γεγονότα τα έζησα από κοντά με την ιδιότητα τότε του  Γενικόύ Γραμματέα  του Δ.Σ. της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος και σήμερα με την πολυτέλεια  τόσο της χρονικής απόστασης, όσο και της αφυπηρέτησής μου από τις τάξεις του Πυροσβεστικού Σώματος, μπορώ να ξαναδιαβάσω τα γεγονότα της περιόδου, και να τα ξαναμοιραστώ με τους νέους συνάδελφους, που οι περισσότεροι δεν τα γνωρίζουν. Πέρα από ένα ιστορικό σημείο στην ζωή των συνδικαλισμού των ενστόλων, αποτελεί και μια παρακαταθήκη που δείχνει ότι μπορεί οι καιροί να αλλάζουν, αλλά χωρίς αγωνιστική φρόνηση και συνδικαλιστική διεκδίκηση λίγα κερδίζονται και πολλά μπορεί να χαθούν.

Τα γεγονότα εκείνης της σκοτεινής νύχτας του Οκτώβρη του 2003 έδειξε ότι δεν υπάρχουν «χαϊδεμένοι» εργαζόμενοι από την εξουσία-εργοδοσία. ¨Όταν η φωνή είναι ενοχλητική, απλά χτυπιέται…

Και αυτή η έκδοση είναι αφιερωμένη στους συναδέλφου συνδικαλιστές που βρεθήκαμε τότε δίπλα-δίπλα, σε κάτι πρωτόγνωρο για την ιστορία του συνδικαλισμού στα Σώματα Ασφαλείας.

Το βιβλίο είναι ελεύθερο στο σύνδεσμο

Σχεδιάζοντας για την ασφάλεια και την πολιτική προστασία

Του ε.α.Αντιστρατήγου Γιάννη Σταμούλη

Προφητικά ίσως αρκετά χρόνια πριν το κτύπημα της 11/9 στους Δίδυμους Πύργους, ένας από τους σημαντικούς κοινωνιολόγους ο Ulrich Beck διατυπώνει, το 1986, την θεωρία του για την «Κοινωνία του Ρίσκου»

Σύμφωνα με αυτή, υποστηρίζεται ότι ζούμε σε μια κοινωνία όπου οι σύγχρονοι κίνδυνοι είναι παγκόσμιοι, απρόβλεπτοι και κατασκευασμένοι από τον ίδιο τον άνθρωπο.

Παραδοσιακά οι κοινωνίες αντιμετώπιζαν φυσικούς κινδύνους (σεισμοί, πλημμύρες). Σήμερα όμως, οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι προκύπτουν από την τεχνολογία, τη βιομηχανία, τα χημικά, την πυρηνική ενέργεια και την κλιματική αλλαγή.

Οι κίνδυνοι αυτοί δεν γνωρίζουν σύνορα· μια πυρηνική διαρροή ή η υπερθέρμανση του πλανήτη επηρεάζουν την ανθρωπότητα συνολικά.

Ίσως το καλύτερο δίδαγμα από την τραγωδία της 9/11 είναι η  διαμόρφωση μιας νέας αντίληψης για τον σχεδιασμό των συστημάτων ασφάλειας και πολιτικής προστασίας. Μια  που να υπερβαίνει  την  λογική της κλασικής πρόβλεψης και του ελέγχου, και να στρέφεται σε πιο ευέλικτες, προσαρμοστικές και διεθνώς συνεργατικές δομές.

Σχεδιάζουμε χωρίς  την επανάπαυση των σημερινών  μοντέλων πρόβλεψης, ενσωματώνοντας παραμέτρους συνθηκών αβεβαιότητας.

Εισάγουμε στην ανθεκτικότητα των συστημάτων και την παράμετρο της αντι-ευθραστικότητας, όπου μετά από την διαχείριση μιας κρίσης , αυτά γίνονται ισχυρότερα και ανθεκτικότερα, ενσωματώνοντας τις νέες πληροφορίες.

Λαμβάνουμε υπόψη ότι   η αβεβαιότητα δεν είναι εξαίρεση, αλλά κανονικότητα τις σύγχρονες κοινωνίες.

Καθιστούμε ενήμερη την κοινωνία για τις πραγματικές δυνατότητες των μηχανισμών ασφαλείας-πυρασφαλείας-πολιτικής προστασίας. Δεν μπορεί να παρέχεται μια διαβεβαίωση για την πλήρη εξάλειψη των κινδύνων, αλλά ότι οι διατιθέμενοι πόροι και μέσα θα χρησιμοποιηθούν με τον βέλτιστο τρόπο για την μείωση και  καλύτερη διαχείρηση των συνεπειών μιας καταστροφής.

Χτίζουμε  θεσμούς που προάγουν την εμπιστοσύνη, την προσαρμοστικότητα και τη συλλογική δράση.

Προετοιμάζουμε πολίτες για να ζουν χωρίς την ψευδαίσθηση της απόλυτης ασφάλειας, αλλά όσο το δυνατόν καλύτερα εκπαιδευμένους να επιζούν σε ένα περιβάλλον διακινδύνευσης.

 Το  βιβλίο είναι ελεύθερο στο σύνδεσμο 

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΤΡΑΓΙΚΗΣ 11 / 9 ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ -ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Ασύμμετρες Απειλές και το έγκλημα του εμπρησμού

Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ.  Γιάννη Σταμούλη

                                  

Σε δύο εκδόσεις στα αγγλικά και στα γαλλικά, κυκλοφορεί στην AMAZON, σε ψηφιακή έκδοση, το νέο συνοπτικό βιβλιαράκι μου - μια μικρή προσέγγιση για το φλέγον ζήτημα των ασύμμετρων απειλών και του εγκλήματος του εμπρησμού.'

Σχεδόν πριν από τρεις δεκαετίες, στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, μία από τις πιο καταστροφικές τρομοκρατικές επιθέσεις στη σύγχρονη ιστορία έλαβε χώρα στο συμβολικό επίκεντρο της ανάπτυξης, της ασφάλειας και της ευημερίας - την καρδιά του δυτικού πολιτισμού - στη Νέα Υόρκη.

Η βίαιη και άκρως συμβολική επίθεση στόχευε τους Δίδυμους Πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου, τον εμβληματικό πυρήνα του αστικού τοπίου του Μανχάταν.

Αυτό το καταστροφικό γεγονός έφερε στο προσκήνιο μια νέα και εμβληματική έννοια: αυτή των ασύμμετρων απειλών.

Οι απειλές αυτές συμπληρώνουν πλέον τα υφιστάμενα τρωτά σημεία στο πλαίσιο ασφάλειας των σύγχρονων κοινωνιών.

Υπό το πρίσμα αυτών, εξετάζεται και το τρομακτικό φαινόμενο των εμπρησμών που πλήττουν ιδιαίτερα την πατρίδα μας.

Η αγγλική έκδοση

Η γαλλική έκδοση

 

Οι εμπρηστές στην Πορτογαλία

 Του ε.α. Αντιστράτηγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Δορυφορικό Οργανισμό για τις Πυρκαγιές (EFFIS), μέχρι και τα μέσα Αυγούστου, στην Πορτογαλία έχουν καεί 2.610.000 στρέμματα, έκταση διπλάσια από την περσινή για το ίδιο διάστημα, θέτοντας τη χρονιά σε μια από τις χειρότερες από άποψη δασικών πυρκαγιών τα τελευταία χρόνια.

Επίσης θα πρέπει να σημειωθεί ότι ενώ ο αριθμός των εκδηλωθέντων πυρκαγιών είναι σχετικά χαμηλός (3.370 μέχρι τα μέσα Ιουλίου), οι καμένες εκτάσεις, είναι σε αριθμούς από τις υψηλότερες στην τελευταία δεκαετία (5η).

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πυρκαγιές σε τρεις περιοχές (Évora, Beja και Viana do Castelo) κάηκε το 56% της συνολικής καμένης έκτασης της χώρας.

Επίσης το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίας στα Βόρεια (Viana do Castelo, Braga, Vila Real και Porto), όπου σημειώθηκαν το 53% των πυρκαγιών και κάηκε το 72 % της καμένης έκτασης της χώρας.

Στις αιτίες του, το 24% αποδίδεται σε εμπρησμό, το 13% σε εκτεταμένες καύσεις αγροτικών υπολειμμάτων και το 11% σε καύσεις γενικότερα.

Η Πορτογαλία έχει αυτή ένα βαρύ ιστορικό στις δασικές πυρκαγιές.

Το 2017 σε μία από τις πιο φονικές πυρκαγιές έχασαν τη ζωή τους 66 άνθρωποι, ενώ το 2024 έχασαν τη ζωή τους 9 άνθρωποι, μεταξύ αυτών και 3 Πυροσβέστες.

Εκείνη τη χρονιά είχαν γίνει αρκετές συλλήψεις για εμπρησμούς με τον Πρωθυπουργό Λουίς Μοντενέγκρο, να μιλά για εμπρησμούς , που «διαπράττονται στο όνομα συγκεκριμένων συμφερόντων», υποσχόμενος σκληρή «καταστολή» των εμπρησμών.

Στο ίδιο μήκος, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Lusofona , ειδικός σε θέματα Πολιτικής Προστασίας, Σαλβαντόρ Πίνιο Φερέιρα ντε Αλμέιδα, τόνιζε, ότι υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις εγκληματικής ενέργειας, διότι πολλές από τις πυρκαγιές «ξεκίνησαν τη νύχτα και είναι πολύ παράξενο να βλέπουμε τόσες πολλές εστίες και τόσο διάσπαρτες». Διαπίστωση που συμπλήρωσε ο ερευνητής και εγκληματολόγος, Αντρέ Ινάσιο, δήλωσε ότι οι εμπρησμοί επιδεινώνουν «μια κλιματική κατάσταση», η οποία συνδυάζει ξηρασία στα δάση και πολύ ισχυρούς ανέμους. «Οι νέες πυρκαγιές που ξεκίνησαν τα ξημερώματα δεν ξεκίνησαν από μόνες τους», είπε, κάνοντας λόγο για πιθανά οικονομικά συμφέροντα, όπως η αγορά καμένων ξύλων ή γης σε χαμηλότερες τιμές.

Στις φετινές πυρκαγιές, χαρακτηριστικές είναι δύο περιπτώσεις εμπρηστών, μία το τον Ιούνιο, όπου ένας 61χρονος συνελήφθη στην περιοχή Τοντέλα κατηγορούμενος για πρόκληση πυρκαγιάς σε δάσος ευκαλύπτων με φλόγιστρο και μία τον Αύγουστο, όπου ένας 14χρονος από τη Βόρεια Πορτογαλία παραδέχτηκε ότι προκάλεσε πολλές δασικές πυρκαγιές χρησιμοποιώντας σπίρτα ενώ επέβαινε σε πατίνι. Το κίνητρο του φάνηκε να σχετίζεται με έντονη απογοήτευση λόγω σχολικών δυσκολιών και κοινωνικών προβλημάτων.

Η Πορτογαλική Δικαστική Αστυνομία, εδώ και χρόνια διατηρεί μια λίστα με τους εμπρηστές της χώρας, σκιαγραφώντας το προφίλ τους. Σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας, προκαλούν περισσότερο από το 95% των δασικών πυρκαγιών στην Πορτογαλία.

Όσοι βρίσκονται στη λίστα έχουν διαγνωστεί με μια πάθηση που σημαίνει ότι δεν μπορούν να αντισταθούν στην παρόρμηση να ανάψουν πυρκαγιές, ένα προφίλ που μελετήθηκε από τους εγκληματολογικούς ψυχολόγους Cristina Soeiro και Raquel Guerra από το τμήμα ψυχολογίας της σχολής εκπαίδευσης Polícia Judiciária.

Σύμφωνα με την ανάλυσή τους, το 92% των μελών της ομάδας είναι διαζευγμένοι ή ελεύθεροι άνδρες με μικρή εκπαίδευση. Περισσότεροι από τους μισούς έχουν ελάχιστη ή καθόλου εκπαίδευση και το ένα πέμπτο είναι αναλφάβητοι. Το ένα τρίτο είναι άνεργοι, ζουν σε αγροτικές περιοχές της χώρας και ανήκουν σε χαμηλό κοινωνικό στρώμα. Το 73% έχει ήδη ποινικό μητρώο και πάσχει από κάποιο είδος ψυχικής πάθησης. Το 39% είναι αλκοολικοί και το 17,4% παρουσιάζει σημάδια ψύχωσης.

Προκαλούν πυρκαγιές ενώ βρίσκονται υπό την επήρεια αλκοόλ, ή είναι επηρεασμένοι από κατάθλιψη ή από δύσκολη ψυχική κατάσταση..

Περισσότεροι από 100 εμπρηστές που συνελήφθησαν το 2017, το προφιλ τους ταίριαζε με το προφίλ που έχει δημιουργήσει η αστυνομία, με πολλούς μεθυσμένους κατά τη στιγμή της σύλληψής τους. Οι αστυνομικές αρχές δήλωσαν ότι πολλοί από τους κατηγορούμενους προκάλεσαν πυρκαγιές «για να δημιουργήσουν βοσκότοπους στο δάσος», αλλά γενικά οι λόγοι παραμένουν κλειδωμένοι μέσα στα κεφάλια των ανθρώπων.

Με τις πιο πρόσφατες επικαιροποιημένες μελέτες του προφίλ του εμπρηστή, διαφαίνονται κάποιες αλλαγές, Στο προφίλ του μέχρι σήμερα τυπικού εμπρηστή προστίθενται άλλοι δύο τύποι, ο εκδικητικός, που στα κίνητρά του μπορεί να είναι μια «αστεία» μορφή εκδίκησης, (ακόμα και διαφωνίες για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) και ο «επαγγελματίας» ο οποίος είναι χωρίς κοινωνικές αποκλίσεις, και με τις τεχνικές του γνώσεις προκαλεί ιδιαίτερα επικίνδυνους εμπρησμούς και με δυσκολίες ανεύρεσης του.

Στην πλέον πρόσφατη μελέτη εγκληματολογικής ψυχολόγου Cristina Soeiro σημειώνεται ότι η πλειοψηφία των εμπρηστών είναι άνδρες, υποκινούμενοι από θυμό, εκδίκηση ή οικογενειακά ζητήματα. Επιπλέον, το 61% των εμπρηστών αγροτικών περιοχών που μελετήθηκαν παρουσιάζουν προβλήματα ψυχικής υγείας και αλκοολισμό.

Η Πορτογαλία μετά τη φονική πυρκαγιά του 2017 κάνει σοβαρές προσπάθειες να αυξήσει τα αποτελέσματα της διερεύνησης των πυρκαγιών με στόχο να μειώσει τα ανεξερεύνητα περιστατικά.

Πηγές

https://algarvedailynews.com

https://www.portugalresident.com

https://www.kathimerini.gr

https://www.portugalpulse.com

Στην χώρα (μας) που ευδοκιμεί ανέκαθεν το έγκλημα του εμπρησμού

 

Του ε.α Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Ιούνιος του 1961, πάνω από μισό αιώνα, ο  δημοσιογράφος Γ. Σπορίδης σε άρθρο του στην εφημερίδα "Ταχυδρόμο" περιγράφει με σκληρό και σκωπτικό τρόπο, την καταστροφή που συντελείται με τις πυρκαγιές των δασών και τους εμπρησμούς. Αν δεν υπήρχε η ημερομηνία θα μπορούσε να δημοσιευτεί αυτολεξεί σήμερα και να περιγράφει ακριβέστερα την ζοφερή πραγματικότητα:

"Λοιπόν δε μας χρειάζονται τα δάση! Πολλά φαίνεται έχουμε, πυκνότατα, καιρός να τα ξεκάνουμε, να ησυχάσουμε! Ας προελάσουν κατόπιν τούτου, τα τσεκούρια, ας προελάσουν οι αξίνες, και η φωτιά να τελειώσουμε μια ώρα αρχύτερα. Τα δάση: Ξύλα, κούτσουρα και ξυλοκάρβουνα...Ελάχιστο το πράσινο στον τόπο μας, το έφαγαν, το καμίνι, η αξίνα, ο εμπρηστής...Ελάχιστα τα δάση μας, φαλακρά τα βουνά μας, οι λόφοι τα υψώματα, Γιατί λοιπόν να μην ξεκάνουμε και ότι απέμεινε; Μόνο ο Ιμπραήμ στα 27 να έχει τη δόξα; Δυστυχώς είναι χαρακτηριστικό της νοοτροπίας και της ψυχολογίας του Έλληνος.

Αυτός ο πρωτοφανής εγωισμός που μας μαστίζει. Η κάθε γενιά έρχεται και πιστεύει τούτον εδώ τον τόπο απόλυτα δικό του και νιώθει ότι έχει δικαίωμα να κάνει ότι θέλει. Οτι ανήκει στα παιδιά και τα εγγόνια της δε το εσκέφθη ποτέ...Κτίζουμε και τις τρύπες, φτιάχνουμε δρόμους σα σφύδες, κόβουμε τα δέντρα, καταστρέφουμε τα δάση και δεν σκεφτόμαστε ότι για τρεις γενιές ή τέσσερις δεκαετίες είμεθα εμείς και κατόπιν θα έλθουν άλλοι., που δεν μας χρωστούν τίποτα να κληρονομήσουν χάλια και φαλακρά βουνά."

Με μια ματιά στα αρχείο της εφημερίδας τα επόμενα χρόνια, βρίσκουμε δεκάδες δημοσιεύματα για εμπρηστές, όλων των λογών και κινήτρων που κατακαίνε την  χώρα μας.

Οι εμπρηστές στην Ισπανία

 Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Η Ισπανία, φέτος πλήττεται και αυτή από τον πύρινο όλεθρο των δασικών πυρκαγιών. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS) εκτιμάται ότι η έκταση που κάηκε ανέρχεται σε σχεδόν 60.000 εκτάρια σε λιγότερο από οκτώ μήνες.

Από την 1η Ιουνίου, 27 άτομα έχουν συλληφθεί και 83 έχουν ερευνηθεί ως ύποπτοι για δασικές πυρκαγιές, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το Υπουργείο Εσωτερικών.

Από την τελευταία έκθεση του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα προκύπτει ότι, κατά μέσο όρο, τα τελευταία έξι χρόνια, το 24% του συνόλου των πυρκαγιών που διερευνήθηκαν για πιθανές ποινικές συνέπειες ξεκίνησε σκόπιμα. Η πλειονότητα αυτών, 68,79%, οφειλόταν σε αμέλεια. Σύμφωνα με την οργάνωση WWF, ο αριθμός αυτός είναι πολύ μεγαλύτερος (53%), καθότι περιλαμβάνονται και οι με πρόθεση πυρκαγιές για παράνομη καύση γεωργικών προϊόντων.

Σύμφωνα με την Amalia del Valle, εκπρόσωπο της Υπηρεσίας Προστασίας της Φύσης (Seprona) της Πολιτοφυλακής, οι εκ προθέσεως εμπρηστές έχουν πλήρη επίγνωση των πράξεων τους, «Πρόκειται για άτομα που έχουν ένα σχέδιο που μπορούν να προετοιμάσουν πολύ νωρίτερα και επιδιώκουν κέρδος, είτε οικονομικό, επαγγελματικό, είτε ακόμα και εκδίκηση, επειδή, για παράδειγμα, έχουν κακή σχέση με έναν γείτονα».

Από τα στοιχεία της Εισαγγελίας Περιβάλλοντος, προκύπτει επίσης ένα ποσοστό 4% των σκόπιμων πυρκαγιών συνδέονται με ψυχικές διαταραχές, όπως η πυρομανία. Αυτό την κατατάσσει στην τέταρτη θέση στη λίστα με τις πιθανές αιτίες δασικών πυρκαγιών στην Ισπανία, πίσω από την αμέλεια, την παράνομη καύση γεωργικών προϊόντων και την εκδίκηση ή τις κοινωνικές συγκρούσεις.

Για τους διαταραγμένους εμπρηστές, η ψυχίατρος Marina Romero González,το Νοσοκομείο Vithas Málaga, σημειώνει: "Η πράξη του εμπρησμού και η παρακολούθηση των συνεπειών της πυρκαγιάς είναι ευχάριστο για τους εμπρηστές. Νιώθουν γοητευμένοι και περίεργοι για τη φωτιά και όλα όσα την περιβάλλουν. Δηλαδή, την ένταση πριν από το άναμμα της φωτιάς, την ανακούφιση μετά το άναμμα, το αίσθημα ευεξίας που προέρχεται από την παρατήρηση των καταστροφικών της επιπτώσεων...Οι άνθρωποι αυτοί, επισημαίνει η ψυχίατρος,, είναι πιθανό ως παιδιά να μην τους δίδαξαν πώς να διαχειρίζονται τον θυμό και την απογοήτευση. Σε κάθε περίπτωση επίσης υπάρχουν διαφορές μεταξύ του δόλιου εμπρηστή και του διαταραγμένου εμπρηστή. Ο δεύτερος (π.χ. ο πυρομανής) έχει ψυχική διαταραχή, καθότι δεν μπορεί να ελέγξει την ακαταμάχητή του παρόρμησή του, για να ξεκινήσει μια φωτιά με μοναδικό σκοπό την απόλαυση. Ο πρώτος, ενεργούν με προμελέτη και επιθυμία για κέρδος»

Μια άλλη επιστήμονας της ψυχικής υγείας, η Alba Fernández Zamora, ψυχολόγος στο Sanitas, υποστηρίζει ότι οι εμπρηστές «τείνουν να είναι άτομα με έλλειψη ενσυναίσθησης που μπορεί να δυσκολεύονται να κατανοήσουν ή να ταυτιστούν με τον πόνο που προκαλείται». Είναι επίσης σύνηθες «να έχουν δίψα για δύναμη ή έλεγχο. Επομένως, η πράξη του να ανάβουν μια φωτιά και να την παρακολουθούν να εξαπλώνεται μπορεί να προσφέρει μια αίσθηση κυριαρχίας... Οι εμπρηστές δεν επιδιώκουν υλικό κέρδος, εκδίκηση ή βλάβη. Οι πράξεις τους καθοδηγούνται από μια ψυχαναγκαστική ανάγκη να ανάψουν φωτιές. Οι εμπρηστές, από την άλλη πλευρά, μπορεί να έχουν διάφορα κίνητρα για να ξεκινήσουν φωτιές, όπως οικονομικό κέρδος, εκδίκηση, να βλάψουν άλλους ή να προσελκύσουν την προσοχή. Οι εμπρηστές καθοδηγούνται από θλίψη ή θυμό. Οι εμπρηστές απλώς αισθάνονται μια αίσθηση έκστασης μπροστά στη φωτιά».

Παρόμοιες είναι οι διαπιστώσεις του Carlos Losada, εκπρόσωπου της Ισπανικής Εταιρείας Κλινικής Ψυχιατρικής (SEPC), ο οποίος επισημαίνει ότι είναι συνηθισμένο λάθος η εξίσωση ενός πυρομανούς με έναν εμπρηστή. «Η πυρομανία είναι μια ψυχική διαταραχή με κακό έλεγχο των παρορμήσεων, παρόμοια με την πιο γνωστή κλεπτομανία και τον εθισμό στον τζόγο», επισημαίνει. Οι εμπρηστές, είναι άτομα που βάζουν φωτιά από κακία ή επιθυμία για κέρδος. «Αυτό που χαρακτηρίζει έναν πυρομανή είναι η γοητεία του με τη φωτιά, η επιθυμία να δει τις φλόγες και η ανακούφιση που νιώθει όταν το πετυχαίνει», εξηγεί. «Είναι σαν αυτό που συμβαίνει σε οποιονδήποτε από εμάς όταν χρειάζεται να φάμε επειδή δεν έχουμε φάει εδώ και πολύ καιρό», προσθέτει.

Αναφορικά με το προφίλ του διαταραγμένου εμπρηστή, είναι πολύπλοκο που υποφέρει από ορισμένες απογοητεύσεις στην επαγγελματική και προσωπική του ζωή. Σύμφωνα με τον Μανουέλ Ολίβα, ψυχολόγο στο Κέντρο Κλινικής Ψυχολογίας ο διαταραγμένος εμπρηστής «παρουσιάζει μια διαταραχή που φαίνεται να ξεκινά στην εφηβεία και τείνει να γίνει χρόνια. Είναι πιο διαδεδομένη στους άνδρες παρά στις γυναίκες. Αυτά τα άτομα συνήθως δυσκολεύονται να ενταχθούν κοινωνικά και μπορεί να έχουν υποστεί δύσκολες συνθήκες στην παιδική ηλικία, όπως εγκατάλειψη, τραύμα ή κακοποίηση. Το επίπεδο απασχόλησής τους τείνει να είναι χαμηλό και από την παιδική ηλικία έχουν την τάση να έχουν διασπαστικές συμπεριφορές όπως κακοποίηση ζώων και βανδαλισμό. Από πολύ μικρή ηλικία, δυσκολεύονται να ελέγξουν τις παρορμήσεις τους»

Πηγές

Incendiarios o pirómanos: El incendiario, el chivo expiatorio que carga con las culpas de los incendios | Clima y Medio Ambiente | EL PAÍS

Mayoritariamente varón, con baja autoestima y trastorno de control de los impulsos: así es el perfil del pirómano | Cadena SER | Cadena SER

¿Qué lleva a un pirómano a provocar un incendio? | LOS40

Η κλιματική κρίση οδηγεί σε ετήσια αντιπυρική περίοδο

Αναγκαίο το μοντέλο της συνεχούς ετοιμότητας των φορέων πολιτικής προστασίας

Του ε.α Αντιστράτηγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη


Οι σύγχρονες θεωρίες της αβεβαιότητας στη διαχείριση κρίσεων, επισημαίνουν την ανάγκη του υπολογισμού των πιο απίθανων σεναρίων κρίσεων που μπορούν να συμβούν, έτσι ώστε να υπάρχουν αντίστοιχα σενάρια προετοιμασίας για την αντιμετώπισή τους.
Σε αυτήν την προετοιμασία, όταν έχεις επάρκεια στοιχείων και επίσης επιστημονικές προβλέψεις, τότε η εκπόνηση των παραπάνω γίνεται πιο εύκολη.
Στην παρουσίαση των σημερινών στοιχείων για την θερινή αντιπυρική περίοδο του 2024 επιβεβαιώθηκε για άλλη μια χρονιά το εύρημα ότι οι αγροτοδασικές πυρκαγιές σημειώνονται σε μεγάλο αριθμό και εκτός της επίσημης αντιπυρικής περιόδου (1η Μάϊου - 30 Οκτωβρίου), όπου και αναπτύσσεται πλήρως ο δασοσπροστατευτικός μηχανισμός.
Σύμφωνα με τα στοιχεία για το 2024, στο διάστημα Ιανουαρίου- Οκτωβρίου σημειώθηκαν 9.500 πυρκαγιές στην ύπαιθρο. Από αυτές οι 3.525 εκδηλώθηκαν μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου, εκτός αντιπυρικής περιόδου και οι υπόλοιπες 5.975 εκδηλώθηκαν εντός της θερινής αντιπυρικής περιόδου ( Μάιος – Οκτώβριος)
Ρίχνοντας μια ματιά στα στατιστικά των πυρκαγιών, τριών τελευταίων ετών, το εύρημα επαναλαμβάνεται σχεδόν στους ίδιους αριθμούς:
2023,
Ιανουάριος- Οκτώβριος 7415 πυρκαγιές,
Ιανουάριος – Απρίλιος 2.899 πυρκαγιές
Μάιος- Οκτώβριος 4516 πυρκαγιές
2022,
Ιανουάριος- Οκτώβριος 8720 πυρκαγιές,
Ιανουάριος – Απρίλιος 2.974 πυρκαγιές
Μάιος- Οκτώβριος 5.756 πυρκαγιές
2021,
Ιανουάριος- Οκτώβριος 8.982 πυρκαγιές,
Ιανουάριος – Απρίλιος 3.545 πυρκαγιές
Μάιος- Οκτώβριος 5.437 πυρκαγιές
Επίσης στα στοιχεία αυτά θα πρέπει να συμπληρώσουμε και τις αγροτοδασικές πυρκαγιές που σημειώνονται τους πλέον «αντιπυρικούς μήνες» Νοέμβριο και Δεκέμβριο όπου του το 2021 σημειώθηκαν 532, το 2022 σημειώθηκαν1.136 και το 2023 842 αγροτοδασικές πυρκαγιές.
Τα παραπάνω σε συνδυασμό με τα εξίσου ανησυχητικά φαινόμενα της κλιματικής κρίσης, προβάλουν μπροστά μας ένα δυστοπικό περιβάλλον, με ασύμμετρες απαιτήσεις στον τομέα της πολιτικής προστασίας.
Τα φαινόμενα ξεπερνούν πλέον τις κλασσικές χρονικές περιόδους, αντιπυρικής ή αντιπλημμυρικής προστασίας και αυτό δημιουργεί νέες ανάγκες.
Το σύνολο των επιχειρησιακών φορέων που συγκροτούν τον Εθνικό Μηχανισμό Διαχείρισης Κινδύνων, είναι αναγκαίο με επαγγελματικό τρόπο, να μετατραπούν σε μόνιμους 24/24 και 7/7 μηχανισμούς πολιτικής προστασίας, με εξειδικευμένο προσωπικό και σύγρονο εξοπλισμό και μέσα.
Οι εποχικές αναπτύξεις μηχανισμών με αντίστοιχο εποχικό προσωπικό και εποχικά μέσα και εξοπλισμό πρέπει γοργά να αντικατασταθούν από μόνιμη λειτουργία.
Η χρονική διακριτότητα της ετοιμασίας των μηχανισμών ανά κατηγορία επαπειλούμενης καταστροφής, αρχίζει να ξεπερνιέται. Τα συνεργεία πυρόσβεσης, εναλλάσσονται με αντλητικά συνεργεία και αντίστροφα, ενώ τα διασωστικά μέσα κακοκαιρίας, πρέπει να είναι σε ετοιμότητα για διασώσεις σε σεισμικά φαινόμενα, ή ακόμα πιο περίπλοκα….
Τα στοιχεία προέρχονται από το Πυροσβεστικό Σώμα.

Η ασφάλεια στις επιχειρήσεις κατάσβεσης δασικών πυρκαγιών

 

Η ασφάλεια στις επιχειρήσεις κατάσβεσης δασικών πυρκαγιών

 Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Η αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών αποτελεί για το Πυροσβεστικό Σώμα μια δύσκολη και πολυσύνθετη αποστολή που θέτει σε σκληρή δοκιμασία τον πυροσβεστικό μηχανισμό. Στο μικρό αυτό εγχειρίδιο, συγκεντρώθηκε πολύτιμο υλικό, με βασικές και απαραίτητες γνώσεις για τους κινδύνους των δασικών πυρκαγιών και τις οδηγίες για την όσο το δυνατόν ασφαλέστερη επέμβαση των πυροσβεστικών δυνάμεων για την κατάσβεσή τους.

Το υλικό που περιλαμβάνεται στο μικρό αυτό βιβλιαράκι, βασίζεται στο πρωτογενές περιεχόμενο των ακόλουθων:

· από το κλασικό πυροσβεστικό βιβλίο του Ηλία Μπέτσιου «Επιστημονική Πυροσβεστολογία»(1965)

· από την έκδοση του Αρχηγείου Π.Σ. με τίτλο «Καταπολέμησης πυρκαγιών δασών»(1977), που αποτελεί μετάφραση από το αντίστοιχο καναδικό του Υπουργείου Προστασίας Φυσικών Πόρων

· από την έκδοση του Αρχηγείου Π.Σ. με τίτλο «Εγχειρίδιο κατασβέσεως πυρκαγιών δασών», που αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη υπηρεσιακή έκδοση(1981)

· από την έκδοση του Αρχηγείου του Π.Σ. «Πρόληψη και καταστολή δασικών πυρκαγιών»(1990), στο οποίο περιλαμβάνεται ειδικό κεφάλαιο με οδηγίες ασφαλείας στο εμπλεκόμενο πυροσβεστικό προσωπικό

· από το επιστημονικό άρθρο, δημοσιευμένο στην Πυροσβεστική Επιθεώρηση (2000), με τίτλο «Ασφάλεια στις δασικές πυρκαγιές, της τότε Υποπυραγού Κ.Σαίνη

· από την έκδοση του τότε Επιπυραγού Δ.Βορίση (2001) με τίτλο «Η καταστολή των δασικών πυρκαγιών με ειδικό κεφάλαιο για την ασφάλεια των επιχειρήσεων στις δασικές πυρκαγιές

· από την έκδοση του Αρχηγείου Π.Σ.(2009) με τίτλο «Εγχειρίδιο εκπαίδευσης Εθελοντών Πυροσβεστών», όπου και περιλαμβάνεται αναλυτικό κεφαλαίο για τις βασικές αρχές ασφαλείας του προσωπικού στις δασικές πυρκαγιές.

Πέρα από τα παραπάνω στο μικρό αυτό βιβλιαράκι περιλαμβάνονται ενδιαφέροντα στοιχεία για την ασφάλεια στην επέμβαση των δασικών πυρκαγιών και για τα ζητήματα υγείας και ασφάλειας του εμπλεκόμενου προσωπικού από το τεύχος 41 (2010) του Ινστιτούτου για την Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας και σχετικό άρθρο της Δρ.Χημικού Μηχανικού Μ.Τσουκαλά, καθώς και από την ιστοσελίδα fire.gr και το σχετικό αφιέρωμα του Εθελοντή Πυρονόμου Γεωργακόπουλου Αντρέα.

Στο τέλος του βιβλίου παρουσιάζονται οι σχετικές διαταγές που έχουν εκδοθεί από το Αρχηγείο Π.Σ. για τις βασικές αρχές ασφάλειας του προσωπικού που επιχειρεί σε δασικές πυρκαγιές.

Χαρακτηριστικά στον επίλογο του βιβλίου σημειώνεται «για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος από τις επεμβάσεις, γενικά στις πυροσβεστικές επιχειρήσεις θα πρέπει να συνυπάρχουν αρμονικά, ο επαγγελματισμός των συναδέλφων, η γνώση των συναδέλφων πάνω στα ζητήματα πυροσβεστικής τέχνης, η άψογη διοικητική υποστήριξη, η διάθεση όλων των απαιτούμενων Μέσων Ατομικής Προστασίας και φυσικά η καθιέρωση με θεσμικό τρόπο κανόνων υγείας και ασφάλειας.»

Το βιβλιαράκι είναι ελεύθερο στην ηλεκτρονική διεύθυνση

Οι κίνδυνοι στις δασικές πυρκαγιές- Επιχειρώντας με ασφάλεια στις επιχειρήσεις δασοπυρόσβεσης (calameo.com)

Ζωντανοί εμπρηστικοί μηχανισμοί από την Ιστορία

 

Του ε.α.Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Η ιστορία ξεκίνησε όταν ο Mitch Fraas, επιμελητής ψηφιοποίησης στο Kislak, στο κέντρο Ειδικών Συλλογών, Σπανίων Βιβλίων και Χειρόγραφων του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνιας, βλέπει στο blog του BibliOdyssey μια ανάρτηση που παρουσίαζε ένα χειρόγραφο με ένα "πύραυλο γάτα" και ένα "πύραυλο πουλί" που κινούνται προς ένα κάστρο, από μια συλλογή του Penn με στοιχεία χρονολογία 1584 και τίτλο "Feuer Buech". Ο ερευνητής έψαξε και βρήκε ότι η εικόνα προέρχεται από βιβλίο που υπάρχει στην βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου, μια συλλογή χημείας του Edgar Fahs Smith.

Το χειρόγραφο είναι ένα από τα πολλά στο Penn που ασχολείται με την πρώιμη ιστορία της πυρίτιδας, το πυροβολικό και τα εκρηκτικά.

Με βάση τον τίτλο  ο ερευνητής υπέθεσε ότι ήταν ένα από τα πολλά χειρόγραφα αντίγραφα του έργου του διάσημου c.1420 Feuerwerkbuch το οποίο παρέχει οδηγίες προς τους αξιωματικούς  πυροβολικού για την κατασκευή όπλων, την στόχευση  και την κατασκευή διαφόρων εκρηκτικών υλών.

διαβάστε τη συνέχεια 

Τεχνητή νοημοσύνη, αλλά και βασικό μυαλό για την ουσιαστική πρόληψη και μετριασμό των κινδύνων των φυσικών καταστροφών.

 Του ε.α.Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη 

Με εξαιρετικό ενδιαφέρον βλέπουμε την εισαγωγή των δυνατοτήτων της τεχνητής νοημοσύνης στην διαχείριση και αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Σε ένα πρόσφατο κείμενο ο επίκουρος καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και συνεργάτης ερευνητής στο ΙΑΑΔΕΤ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Γιάννης Παπουτσής επισημαίνει:

«Η τεχνητή νοημοσύνη θα προσπαθήσει να προβλέψει αυτή την αύξηση στη συχνότητα και στην ένταση των φαινομένων αυτών και των καταστροφών που προκαλούν», εξηγεί ο κ. Παπουτσής και προσθέτει ότι ένα δεύτερο κομμάτι είναι η εξηγήσιμη τεχνητή νοημοσύνη (explainable artificial intelligence). «Να φτιάξουμε δηλαδή δεδομένα ερμηνεύσιμα έτσι ώστε να χτιστεί μία εμπιστοσύνη σε αυτά που παράγουμε. Για παράδειγμα στον επιχειρησιακό παράγοντα δεν αρκεί να πεις μόνο που θα είναι υψηλός ο κίνδυνος για την εκδήλωση μιας πυρκαγιάς ή μιας πλημμύρας αλλά θα πρέπει να του εξηγήσεις τον λόγο που ένα μοντέλο έχει φτάσει σε ένα τέτοιο συμπέρασμα».

Μόνο που παράλληλα με την τεχνητή νοημοσύνη σε αυτό το στάδιο, θα πρέπει να λειτουργήσει και το βασικό μυαλό των ανθρώπων που θα λάβουν αυτά τα δεδομένα. Δηλαδή θα γνωστοποιηθεί με όλα αυτά τα εργαλεία π.χ. η επικινδυνότητα για έναρξη πυρκαγιάς, αν δεν συγκλονιστούν οι πολίτες και δεν αποφύγουν να κάψουν τα ξηρόχορτά τους, τα σκουπίδια τους, η να κάνουν τις καυτές εργασίες στην ύπαιθρο, η να κάνουν το μπάρμπεκιου στο δάσος…εις μάτην.

Συνεχίζοντας ο κ. Παπουτσής, με εξαιρετικό ενδιαφέρον επισημαίνει ότι «όταν κανείς αξιοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη για γεγονότα που έχουν να κάνουν με την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές καλείται να κάνει earth system deep learning. Δηλαδή για να μπορέσω να προβλέψω τι θα γίνει στην Ελλάδα σε δύο μήνες από τώρα πρέπει να αντλήσω πληροφορία για τις μετεωρολογικές συνθήκες για κλιματικούς δείκτες από παντού στον κόσμο. Είναι μια νέα κατεύθυνση που στην ουσία προσπαθεί να αξιοποιήσει παρατηρήσεις σε παγκόσμια κλίμακα για να μπορέσει κανείς να πει τι θα γίνει τοπικά».

Την εξαιρετική αυτή πληροφορία, για μια επικείμενη π.χ. πλημμύρα στο επόμενο διάστημα, θα έχει πράγματι αξία, αν οι έχοντες την ευθύνη κρατικοί φορείς σπεύσουν στο συγκεκριμένο υποδειχθέν σημείο, άρουνε τις επικινδυνότητες, κάνουν τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα, εκπαιδεύσουν τον τοπικό πληθυσμό στην συγκεκριμένη μελλούμενη επικίνδυνη κατάσταση και σχεδιάσουν την εναλλακτική σε περίπτωση γενικευμένης αστοχίας.

Όπως τονίζει, ο κ. καθηγητής και πολύ σωστά, όλα αυτά τα επιστημονικά εργαλεία μπορούν κυρίως να βοηθήσουν στον μετριασμό των επιπτώσεων, στην πρόληψη και στον σχεδιασμό, καθότι «Ο πλούτος δεδομένων που έχουμε η πολύ καλή υπολογιστική ισχύ πλέον με τις κάρτες γραμμικών και με τους υπερυπολογιστές που είναι διαθέσιμοι και το αλγοριθμικό κομμάτι της τεχνητής νοημοσύνης το οποίο έχει ανθίσει τα τελευταία χρόνια, αν λάβει κανείς υπόψη και τα τρία αυτά μαζί μπορεί να αξιοποιήσει αυτό το ιστορικό αρχείο δεδομένων όπου είχαμε παρατηρήσεις από φυσικές καταστροφές».

Πράγματι και πέρα από τα εργαλεία της τεχνητής νοημοσύνης, μια απλή ματιά στα απλά δεδομένα της ακολουθίας των καταστροφών ανά τόπο, δείχνει ξεκάθαρα, ποιες περιοχές πλήττονται από πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμούς ή χιονοπτώσεις. Υπό το βάρος της κλιματικής κρίσης με την απλή νοημοσύνη, καταλαβαίνεις ότι οι παρεμβάσεις της πολιτείας και η προσεχτική προετοιμασία σε σχέδια εκτάκτων αναγκών φορέων και πολιτών, μπορεί να είναι η απάντηση σε πρώτο βαθμό για την διαφύλαξη της ασφάλειας της ζωής, αλλά και των περιουσιών.

Εν κατακλείδι και με την έλευση της νέας χρονιάς, και μέχρι να ολοκληρωθεί η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στη ζωή μας, ίσως αρκεί η πλήρης ενσωμάτωση της απλής νοημοσύνης στην καθημερινότητα της διαχείρισης των εκτάκτων καταστάσεων από το σύνολο της κοινωνίας μας.

Αναγνώριση του επικίνδυνου και ανθυγιεινού του πυροσβεστικού επαγγέλματος...πλησιάζει αιώνας αναμονής

 Του  Αντιστρατήγου ε.α. Π.Σ. και επιτίμου Προέδρου ΕΑΠΣ Γιάννη Σταμούλη

Από την ίδρυση του Πυροσβεστικού Σώματος στη χώρα μας,  οι  Έλληνες Πυροσβέστες, δίνουν μια καθημερινή μάχη κατά την εκτέλεση του καθήκοντος, ακροβατώντας στο λεπτό νήμα που χωρίζει τη ζωή από την απώλεια της. Σε αυτή την ισορροπία κινδύνου, δεκάδες είναι οι συνάδελφοι που έχασαν τη ζωή τους, ακόμα περισσότεροι τραυματίστηκαν και βέβαια στο σύνολό τους εκτέθηκαν σε εξαιρετικά επικίνδυνα περιβάλλοντα, με  ουσιαστικό αποτέλεσμα τον περιορισμό του προσδόκιμου ζωής και  συνεπειών που έπληξαν μακροχρόνια την ποιότητα της υγείας τους. 

Το πυροσβεστικό επάγγελμα είναι η επιτομή τη επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη ότι επικίνδυνη εργασία νοείται η   έκθεση σε  βλαπτικούς παράγοντες που επιφέρουν   την απώλεια της ζωής ή  της σωματικής ή και ψυχικής ικανότητας, ενώ ανθυγιεινή εργασία νοείται η διαρκή εργασία σε επαφή  με παράγοντες, που  μπορεί να δημιουργήσουν   παθολογικά αίτια για εκδήλωση  νόσου.

Αυτό ακριβώς είναι το καθημερινό περιβάλλον εργασίας του Πυροσβέστη, ο οποίος στα συμβάντα που καλείται να επέμβει, εκτίθεται   πέρα των φυσιολογικών – επιτρεπόμενων ορίων και για μεγάλο χρονικό διάστημα σε φυσικούς (Θερμότητα, Θόρυβος, Δονήσεις, Ακτινοβολίες), χημικούς (Ρυπαντές ατμόσφαιρας) και Βιολογικούς (έντομα, βακτήρια, ιοί, μύκητες) παράγοντες. Επιπρόσθετα αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας και ασφάλειας στο εργασιακό του περιβάλλον από μια σειρά υποτιμημένων αλλά εξίσου σημαντικών παραγόντων όπως οι εργονομικοί, κοινωνικοί και ψυχολογικοί παράγοντες. 

Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, αλλά και του νοσοκομείου Saint Joseph στην Ατλάντα των Η.Π.Α. προκύπτει ότι «οι Πυροσβέστες είναι γνωστό ότι έχουν 300% αυξημένο κίνδυνο για καρδιακή νόσο σε σύγκριση με άλλα τμήματα του πληθυσμού». Ο Έλληνας ερευνητής του Πανεπιστημίου Harvard κ. Στέφανος Ν. Καλές σημειώνει ότι «Η καταπολέμηση των πυρκαγιών και οι διάφορες διασώσεις εγκλωβισμένων ατόμων από διαφορετικές συνθήκες κάθε φορά, περιλαμβάνουν πολλές φορές αιφνίδια περιστατικά που επιβαρύνουν την υγεία των Πυροσβεστών και παράλληλα την έκθεση τους σε τοξικά περιβάλλοντα... Οι κίνδυνοι κάνουν τη δουλειά αυτή να είναι πιο ευάλωτη στις καρδιακές παθήσεις με ακόμη πιο θανατηφόρα αποτελέσματα για τους Πυροσβέστες». Από μελέτες προκύπτει ότι οι Πυροσβέστες έχουν 12 με 136 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακή νόσο, κατά την κατάσβεση της πυρκαγιάς, 3 έως 14 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακή νόσο, ανταποκρινόμενη σε ένα περιστατικό, 2 έως 10,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακή νόσο, κατά την διάρκεια επιστροφής από περιστατικό, ενώ έχουν 3 έως 7 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακή νόσο, κατά τη διάρκεια της φυσικής καταπόνησης σε εκπαίδευση. Από στατιστικά στοιχεία που προέρχονται από την International Association of Fire Fighters φαίνεται ότι από την περίοδο 1970 έως 2017 είχαμε 1430 θανάτους, παγκοσμίως, επαγγελματιών πυροσβεστών την ώρα του καθήκοντος. Ποσοστό 52% των θανάτων παρατηρήθηκε κατά την εκτέλεση του καθήκοντος στον τόπο τους συμβάντος και ποσοστό 25% κατά τη διάρκεια συναγερμού ή επιστροφής από το συμβάν.

Επίσης, άλλες στατιστικές καταγραφές,  προέκυψε ότι οι Πυροσβεστικοί υπάλληλοι που εξέρχονται από την υπηρεσία τους έχουν χρόνο ζωής πέντε έως επτά χρόνια λιγότερο κατά μέσο όρο αντίστοιχα από τους άλλους κλάδους εργαζομένων παγκοσμίως. Από τα στοιχεία που υπάρχουν, διαφαίνεται ότι μεγάλος αριθμός αυτών ασθενούν και χάνουν τη ζωή τους, από νοσήματα που σχετίζονται άμεσα με το επαγγελματικό τους περιβάλλον μετά την έξοδό τους από την εργασία, γεγονός που καταδεικνύει και το βαθμό της έκθεσης σε όλους τους επιβλαβείς παράγοντες, όπως αυτοί αναλύονται παραπάνω, που σε συνδυασμό με την τεράστια ψυχολογική επιφόρτιση, οδηγούν μαθηματικά στην  μοιραία εξέλιξη.(1)

Παρόλα αυτά, μέχρι και σήμερα το πυροσβεστικό επάγγελμα, όπως και αυτό των συναδέλφων αστυνομικών, λιμενικών και στρατιωτικών, η  Πολιτεία  δεν τον έχει συμπεριλάβει σε αυτά που έχουν χαρακτηριστεί ως  επικίνδυνα και ανθυγιεινά.

Για χρόνια το συνδικαλιστικό κίνημα των ενστόλων το  έχει στην προμετωπίδα των διεκδικήσεων του χωρίς αποτέλεσμα. Ιστορικό πλέον  είναι το 2003, όπου μια μαζική συγκέντρωση  διαμαρτυρίας για το επικίνδυνο και ανθυγιεινό, έξω από το υπουργείο Οικονομικών, διαλύθηκε από την αστυνομική βία με χημικά και δακρυγόνα.

Εκείνη την χρονιά η Ένωση Αξιωματικών είχε κωδικοποιήσει  το αίτημα του επικινδύνου και ανθυγιεινού στην παρακάτω νομοθετική πρόταση:

«Επεκτείνεται και στους πυροσβεστικούς υπαλλήλους το υπό των διατάξεων των άρθρων του Ν. 2470/1997 προβλεπομένου επιδόματος ανθυγιεινής και επικίνδυνης εργασίας. Με Π.Δ. που εκδίδεται ύστερα από πρόταση του Υπουργού Δημόσιας Τάξης καθορίζονται οι προϋποθέσεις και οι όροι χορήγησης του σχετικού επιδόματος». Στο σχετικό Π.Δ. το χορηγούμενο επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας προτείνεται να καταβάλλεται κλιμακούμενο σε δύο κατηγορίες. Στη πρώτη  συμπεριλαμβάνονται οι πυροσβέστες που εκτελούν μάχιμη υπηρεσία και οι ευρισκόμενοι σε κατάσταση υπηρεσίας γραφείου «ένεκα ταύτης και δια ταύτη» και τους χορηγείται επίδομα 180 €. Στη δεύτερη συμπεριλαμβάνονται όλοι οι υπάλληλοι που δεν ανήκουν στην προηγούμενη κατηγορία και τους χορηγείται επίδομα 120 €. Ετησίως τα παραπάνω ποσά αναπροσαρμόζονται ανάλογα με την εξέλιξη του πληθωρισμού.  Ενσωμάτωση του επιδόματος ανθυγιεινής και επικίνδυνης εργασίας στο ποσό της σύνταξης στο ίδιο ύψος με το οποίο κάθε φορά χορηγείται στους εν ενεργεία υπάλληλους. Η σύνταξη των υπαλλήλων του Π.Σ. που αποστρατεύονται λόγω ορίου ηλικίας, προαγωγής νεωτέρου υπαλλήλου, για  λόγους υγείας ή με αίτησή τους και εφόσον έχουν συμπληρώσει 25 έτη πραγματικής υπηρεσίας στο Σώμα και  δεν συμπληρώνουν πραγματική συντάξιμη υπηρεσία 35 ετών, προσαυξάνεται μέχρι 8/35 και μέχρι τη συμπλήρωση 35ετούς πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας. Εφαρμογή της Νομοθεσίας για Υγιεινή και Ασφάλεια στους χώρους εργασίας και στο Πυροσβεστικό Σώμα, για τους χώρους στρατωνισμού των υπαλλήλων (Πυροσβεστικοί Σταθμοί, Κλιμάκια, Γραφεία ) και υιοθέτηση από το Δημόσιο των όρων «εργατικό ατύχημα» και «επαγγελματική ασθένεια», με ταυτόχρονη ενεργοποίηση των Υγειονομικών Υπηρεσιών του Σώματος ώστε να υπάρχει σχολαστική τήρηση λεπτομερών καταστάσεων και αρχείου για την κατάσταση της υγείας των υπαλλήλων και καταγραφή των σημειούμενων ατυχημάτων.

Παράλληλα την ίδια χρονιά κατατίθεται και η κοινή πρόταση όλων των σωματείων του χώρου, σύμφωνα με την οποία:

Το αστυνομικό, πυροσβεστικό και λιμενικό προσωπικό υπάγεται από 1-7-2003 στα βαρέα-επικίνδυνά και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Στο αστυνομικό, πυροσβεστικό και λιμενικό προσωπικό καταβάλλεται μηνιαίο επίδομα βαριάς - επικίνδυνης και ανθυγιεινής υπηρεσίας, ίσο με το 20 % του βασικού μισθού του Αστυνομικού Διευθυντή-Πυράρχου. Το επίδομα αυτό ανήκει στο συντάξιμο μισθό, κατά την έννοια των διατάξεων του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, όπως εκάστοτε ισχύουν. Στο άρθρο 26 του Π.Δ. 166/00, όπως ισχύει, προστίθεται παράγραφος 7, ως εξής: Το αστυνομικό, πυροσβεστικό και λιμενικό προσωπικό δικαιούται σύνταξη αν απομακρυνθεί με οποιονδήποτε τρόπο από την Υπηρεσία και έχει 20ετή τουλάχιστον συντάξιμη υπηρεσία από την οποία 15ετή πραγματική».(2)

Αυτό το αυτονόητο αίτημα των ενστόλων παραμένει  εξαιρετικά επίκαιρο και διαχρονικό και είναι σημαντικό ότι  και πάλι τα συνδικάτα του χώρου το θέτουν στην  κορυφή της επικαιρότητας καλώντας του συναδέλφους σε κινητοποίηση πανελλαδικής ένστολης συγκέντρωσης διαμαρτυρίας την προσεχή Δευτέρα, 18 Δεκεμβρίου 2023 και ώρα 15.00, στην Αθήνα (Πλατεία Κολοκοτρώνη-Παλαιά Βουλή).

Πηγές:

(1) Μελέτη ΠΟΕΥΠΣ για την αναγνώριση του πυροσβεστικού επαγγέλματος ως επικίνδυνου και ανθυγιεινού.

(2) Η κρατική βία έναντι του συνδικαλισμού των ενστόλων. έκδοση ΕΑΠΣ